Khi nào nên cai sữa cho bé và lưu ý mẹ nên biết

1. Khi nào nên cai sữa cho bé?

Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Bởi sữa mẹ có đầy đủ chất dinh dưỡng thiết yếu cho sự tăng trưởng của bé như chất đạm, chất bột đường, chất béo, vitamin và khoáng chất. Cùng với đó, sữa mẹ còn chứa rất nhiều kháng thể quan trọng như IgA, IgE, IgG… giúp bé chống lại virus, vi khuẩn gây hại từ môi trường. Vì vậy bé bú sữa mẹ sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tật thường gặp như rối loạn tiêu hóa, cảm lạnh, nhiễm trùng, viêm hô hấp…

Đồng thời, nếu mẹ cho bé bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu, cơ thể mẹ cũng nhận được vô vàn lợi ích tuyệt vời như nhanh chóng lấy lại vóc dáng sau sinh, tử cung nhanh co lại, giảm nguy cơ trầm cảm sau sinh, ngăn ngừa bệnh phụ khoa và loãng xương.

Chính vì những lợi ích kể trên mà thời gian cai sữa theo khuyến nghị của WHO là không có thời điểm cố định. Các bà mẹ nên cho con bú sữa mẹ hoàn toàn đến sáu tháng tuổi. Sau thời gian này, bé vẫn nên bú mẹ bên cạnh chế độ dinh dưỡng mới cho đến ít nhất hai tuổi.

2. Nhận biết 4 dấu hiệu khi nào nên cai sữa cho bé chuẩn nhất

Nhiều người thắc mắc rằng khi nào nên cai sữa cho bé là thích hợp, không quá đột ngột gây ảnh hưởng xấu đến con? Theo đó, khi bé bước sang giai đoạn sau, mẹ có thể cân nhắc cai sữa cho con.

2.1. Bé nói được nhiều từ hơn so với trước

Từ 12 tháng tuổi trở đi, bé bắt đầu nói rõ được một số từ đơn như “ba”, “mẹ”. Cho đến 18 tháng tuổi, bé có thể nói hoàn chỉnh một câu ít nhất 10 từ. Có thể thấy, hệ thần kinh và thính giác của trẻ lúc này đã dần hoàn thiện. Vì lẽ đó, mẹ nên cai sữa từ từ và chủ động bổ sung thức ăn bổ não cho trẻ như cá béo, dầu thực vật, ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh, trái cây… 

2.2. Có thể ngồi thẳng và hoạt động độc lập

Để trả lời cho câu hỏi khi nào nên cai sữa cho bé thì tốt nhất, mẹ nên cai sữa và tập ăn dặm khi bé có thể tự ngồi thẳng lưng, đồng thời thực hiện các hoạt động độc lập mà không cần trợ giúp như tự lăn bóng, leo lên xuống cầu thang… Bởi vào thời điểm này, bé đã có khả năng nhai nuốt thành thạo mà không bị sặc hay nôn trớ, đồng thời cơ thể cũng tự sinh kháng thể mà không cần phụ thuộc hoàn toàn vào sữa mẹ như trước.

2.3. Nhận biết được màu sắc

Khoảng 18 tháng tuổi, bé sẽ nhận biết các màu sắc cơ bản. Do đó, mẹ có thể tận dụng yếu tố này để cai sữa cho con bằng cách “nhuộm” đầu nhũ hoa với các nguyên liệu thiên nhiên an toàn như nghệ, củ dền… Khi nhận ra sự khác biệt, trẻ sẽ dần bỏ bú mà không mất quá nhiều công sức.

2.4. Bắt đầu ăn được cháo và cơm nhão

Khi nào nên cai sữa cho bé là hiệu quả nhất? Đó là lúc bé đã bắt đầu ăn được cháo và cơm nhão. Bởi lúc này khả năng ăn nhai và hệ tiêu hóa cũng dần hoạt động ổn định hơn.

Lưu ý: Khi bắt đầu quá trình cai sữa, bé phải có sức khỏe bình thường, tăng cân đều đặn, không mắc bệnh hay bị ốm.

3. Cách cai sữa cho bé an toàn và hiệu quả mẹ cần biết

Cai sữa là một sự thay đổi đột ngột trong lịch trình thường nhật của bé. Vì vậy, nếu đã biết được khi nào nên cai sữa cho bé thì mẹ cần thực hiện đúng cách để tránh làm con bất ngờ. Sau đây là 4 cách cai sữa khoa học mà mẹ có thể áp dụng:

3.1. Trì hoãn việc cho con bú

Mẹ có thể kéo giãn thời gian giữa các lần cho bú để cai sữa tự nhiên cho bé. Ví dụ, thay vì mỗi cữ bú cách nhau 2 tiếng, mẹ hãy tăng lên 2 tiếng rưỡi hoặc 3 tiếng/lần. Trong thời gian này, có thể tránh ngồi ở những nơi mà bình thường bạn hay ngồi cho bé bú. Trường hợp con muốn, hãy cho bé bú một chút, sau đó đánh lạc hướng để con quên đi việc đòi bú bằng các hoạt động mới như chơi với thú nhồi bông, lục lạc, hoặc bật nhạc…

3.2. Rút ngắn các lần bú và cữ bú trong ngày

Đây là cách cai sữa cho bé hiệu quả, nhất là khi mẹ phải quay trở lại đi làm không có nhiều thời gian cho các bú theo cữ như trước kia. Theo đó, nếu bình thường mẹ hay cho bé bú trong 10 - 15 phút, thì bây giờ hãy rút ngắn chỉ còn 8 - 10 phút và giảm dần đến khi bỏ bú hoàn toàn.

Song song với việc áp dụng mẹo cai sữa, mẹ nên cung cấp đủ dinh dưỡng và hạn chế con bị đói bằng những cách sau:

- Thứ nhất là nên nên kết hợp bổ sung sữa ngoài đảm bảo bé hấp thu dưỡng chất để phát triển tốt. 

Friso Gold và Friso Gold Pro là hai “ứng cử viên” sáng giá trong danh sách sữa công thức tốt cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt là bé trong giai đoạn cai sữa khó nhằn.

Sữa Friso Gold được chứa đạm sữa mềm, nhỏ, được bảo toàn gần như trọn vẹn cấu trúc tự nhiên giúp nhờ công nghệ Xử Lý Nhiệt 1 Lần, giúp bé tiêu hóa khỏe, hạn chế táo bón khi dùng sữa ngoài. Chưa hết, Friso Gold còn bổ sung “cặp đôi” chất xơ GOS và 5 loại Nucleotides giúp bảo vệ sức khỏe đường ruột, hỗ trợ trẻ hấp thu dưỡng chất nhanh chóng. Thêm vào đó, sản phẩm có nguồn sữa mát 100% từ Hà Lan, hương vị thanh nhạt tự nhiên, làm êm bụng bé, không nóng trong và ngủ ngon giấc.

Cùng với đó, sữa Friso Gold Pro có công dụng cải thiện đề kháng và sức khỏe đường ruột nhờ cặp dưỡng chất tốt PureGOS và HMO.

PureGOS là chất xơ tự nhiên, giúp thúc đẩy lợi khuẩn phát triển, từ đó tăng cường miễn dịch trong đường ruột của bé. Còn HMO - dưỡng chất quý giá có trong sữa mẹ có công dụng hỗ trợ tăng sức đề kháng, giúp trẻ giảm nguy cơ ốm vặt hiệu quả. 

Không chỉ vậy, toàn bộ lon sữa Friso Gold Pro đều được nhập khẩu nguyên lon từ Châu Âu, đảm bảo chất lượng chuẩn và cực kỳ an toàn cho bé. Cùng hương vị sữa thanh nhạt, dễ uống, kích thích bé bú no, bú khỏe, giúp mẹ an tâm hơn.

- Thứ hai là nên chia nhỏ các bữa ăn dặm

Đối với bé trong giai đoạn tập ăn dặm, mẹ nên chia nhỏ bữa ăn dặm xen kẽ giữa các cữ bú, nhằm để bé không thèm sữa mẹ và có thời gian làm quen với thức ăn mới. Đồng thời, mẹ hãy bổ sung vào thực đơn của bé những món dễ tiêu hóa, giàu chất xơ và giúp tăng cường hệ miễn dịch như: sữa chua, thịt, cá, trứng, rau củ quả (cà rốt, khoai lang, súp lơ, bí xanh…), trái cây (táo, chuối…).

- Thứ ba là chuẩn bị thêm một số món ăn dặm nhỏ

Bé bước vào giai đoạn cai sữa có khả năng thiếu chất cao. Do vậy, ngoài các bữa ăn dặm chính trong ngày, mẹ nên chuẩn bị thêm một số món ăn phụ như bánh flan, sữa đậu xanh, sữa bí đỏ, bánh táo…, để giúp cơ thể bé đủ chất và phát triển khỏe mạnh.

Xem thêm: Tổng hợp 9 món ăn vặt cho bé dễ làm tại nhà

4. Lưu ý cần biết khi cai sữa cho bé

Trong quá trình cai sữa cho bé, mẹ cần đặc biệt ghi nhớ một vài lưu ý quan trọng dưới đây:

• Cần tránh cai sữa đột ngột: Ép bé bỏ bú ngay lập tức sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tâm lý của cả hai mẹ con. Cụ thể, cai sữa đột ngột làm cho bé buồn bã, khó chịu, quấy khóc nhiều, biếng ăn, dễ ốm vặt, đặc biệt là có nguy cơ nhiễm trùng cao. Đối với mẹ, có thể xảy ra nhiều vấn đề với bầu ngực như căng tức, tắc ống dẫn sữa…
• Không cai sữa cho trẻ vào những ngày thời tiết xấu: Khi trời quá nóng, bé thường bức bối, khó chịu và rối loạn tiêu hóa. Còn khi trời quá lạnh, bé chưa có đủ đề kháng để chống chọi nên dễ bị viêm phổi.

Với câu hỏi khi nào nên cai sữa cho bé, có thể thấy rằng thời điểm cai sữa của mỗi bé là không giống nhau, mẹ có thể dựa vào 4 dấu hiệu đã đề cập ở trên để quyết định thời gian phù hợp. Ngoài ra, quá trình cai sữa có thể mất nhiều ngày, nhiều tuần hoặc nhiều tháng nên mẹ cần kiên nhẫn, không nên “đốt cháy” giai đoạn để tránh làm ảnh hưởng đến sức khỏe của bé nhé.