Trẻ 1 tuổi biết làm gì: Khám phá các mốc phát triển quan trọng

1. Cân nặng và chiều cao khi trẻ được 1 tuổi

Ở giai đoạn 1 tuổi, trẻ có nhiều sự thay đổi về cân nặng và chiều cao. Theo tiêu chuẩn WHO, với bé gái, khi được 1 tuổi sẽ nặng trung bình khoảng 7,1-11,3kg và cao 71-81,7cm. Còn với bé trai sẽ nặng trung bình khoảng 8,2 - 12,4kg và chiều cao là 73,4-78cm.

Không chỉ vậy, bố mẹ sẽ phấn khởi hơn khi bé yêu đạt được nhiều cột mốc quan trọng về ngôn ngữ, cảm xúc và nhận thức. Con có thể bập bẹ vài từ đơn giản, biết lắc đầu nếu không muốn, vẫy tay tạm biệt mọi người. Ngoài ra, mẹ sẽ nhận thấy con cảm thấy lo sợ khi tiếp xúc với người lạ, khóc đòi mẹ, biết gây sự chú ý bằng cách lặp các âm thanh. Trẻ cũng thích khám phá mọi thứ xung quanh, biết cầm nắm đồ vật vỗ vào nhau khi chơi cũng như bỏ đồ chơi vào xô chứa rồi lấy ra…

2. Trẻ 1 tuổi biết làm gì?

Mời ba mẹ cùng khám phá những cột mốc phát triển của bé yêu ở giai đoạn 1 tuổi nhé: 

2.1. Trẻ nói nhiều hơn

Ở cột mốc 1 tuổi, bố mẹ sẽ vỡ òa hạnh phúc vì bé yêu có thể gọi ‘ba’, ‘ma’,... kèm theo các hoạt động giao tiếp phi ngôn ngữ như chỉ tay, huơ chân, hoặc ném đồ vật để biểu thị rõ hơn cho lời nói. Để kích thích trẻ nói nhiều hơn, bố mẹ nên khen ngợi và tập cho con nói những từ dài, khó hơn, chẳng hạn như “mama”, “baba”, “mẹ”,...

2.2. Bắt đầu hoạt động độc lập mà không cần sự trợ giúp

Trẻ 1 tuổi có thể tự ngồi, tự bám vào đồ vật để đứng dậy hoặc lăn lộn mà không cần bố mẹ trợ giúp như trước. Tuy nhiên, bố mẹ cũng nên thường xuyên trông chừng để tránh con bị té ngã.

2.3. Chập chững các bước đi đầu tiên

Trẻ 1 tuổi biết làm gì? Một số trẻ khi đủ 1 tuổi sẽ chập chững bước đi những bước chân đầu tiên mà không cần bất kỳ sự hỗ trợ nào.

Lưu ý để đảm bảo an toàn cho con, bố mẹ nên cho trẻ ngồi trên mặt phẳng thấp, không ngồi trên giường hoặc ghế cao. Đồng thời bo tròn các góc nhọn, rào ban công, hành lang để đảm bảo không có bất kỳ nguy hiểm gì xảy ra với trẻ.

2.4. Biết hành động theo hướng dẫn của người lớn

Dù chưa thể nói rõ ràng nhưng trẻ 1 tuổi đã có thể hiểu được những giao tiếp đơn giản qua lời nói, thái độ, cử chỉ đi kèm. Chẳng hạn khi được mẹ ôm, âu yếm và nói lời yêu thương, trẻ sẽ hiểu và bày tỏ sự hạnh phúc. Vì vậy, bố mẹ nên thường xuyên trò chuyện và hướng dẫn trẻ làm những việc đơn giản, giúp phát triển não bộ và khả năng phản xạ như giơ tay lên khi mặc áo, cầm thìa thức ăn,...

2.5. Chơi với đồ chơi một cách tập trung

Khi trẻ 1 tuổi, trẻ đã bắt đầu có nhận thức về những sự vật bên ngoài và mong muốn khám phá thế giới. Do đó, trẻ bắt đầu cảm nhận được sự thú vị trong mỗi món đồ chơi và có thể tự ngồi chơi rất tập trung. Để trẻ phát triển tốt các giác quan, bố mẹ có thể cho con chơi các trò chơi montessori, hoặc đồ chơi kích thích phát triển như đồ chơi ghép hình giúp phát triển não bộ, đồ chơi phát ra âm thanh kích thích thính giác, hoặc đồ chơi đủ màu sắc giúp tăng cường thị giác,...

2.6. Đưa tay cầm, nắm mọi vật trước mặt

Kỹ năng vận động tinh ở trẻ 1 tuổi cũng phát triển đáng kể. Đây là kỹ năng vận động liên quan đến các nhóm cơ nhỏ như bàn tay, ngón tay. Lúc này, trẻ có thể cầm, nắm đồ vật một cách chắc chắn, thậm chí là ném đồ vật đi hoặc cho vào miệng. Dù chỉ là hành động nhỏ nhưng đây lại là cột mốc quan trọng trong giai đoạn này, tạo tiền đề cho sự phát triển các hoạt động cấp cao hơn như cầm thìa tự ăn, viết, múa,... sau này.

2.7. Xuất hiện cảm giác lo lắng khi rời xa bố mẹ

Cùng với những cột mốc phát triển vừa kể trên, nhận thức của bé yêu cũng có sự thay đổi rõ rệt. Mẹ có thể cảm nhận bé luôn luôn muốn được ở bên bố mẹ. Nếu một khoảng thời gian trẻ không thấy bố mẹ, trẻ sẽ cảm thấy lạc lõng, lo lắng và bắt đầu khóc.

2.8. Thích thú khi nhìn thấy sách

Ở giai đoạn này, trẻ cũng bắt đầu tò mò trước những con chữ, hình vẽ. Lúc này, niềm vui của trẻ không chỉ dừng lại ở việc được bố mẹ đọc sách cho nghe, mà còn để trẻ trực tiếp ngắm nhìn những hình vẽ đầy màu sắc. Vậy nên, bố mẹ có thể chọn cho trẻ những quyển sách tranh ảnh, hoặc những quyển tập nhận dạng chữ, cho trẻ đọc theo những chữ cái đơn giản, từ đó kích thích khả năng phát âm và ghi nhớ của con.

3. Mách mẹ bí quyết chăm sóc trẻ 1 tuổi phát triển toàn diện

Qua những thông tin trên, chắc hẳn bố mẹ đã hiểu rõ trẻ 1 tuổi biết làm gì. Đây là giai đoạn cực kỳ quan trọng trong hành trình phát triển của trẻ. Bố mẹ nên biết cách chăm sóc phù hợp để hỗ trợ con phát triển tốt về thể chất và cả trí tuệ. Dưới đây là những bí quyết chăm sóc trẻ 1 tuổi mà các bậc phụ huynh không nên bỏ qua: 

• Bố mẹ nên thường xuyên ôm ấp, hôn và khen khi trẻ làm được một hoạt động mới, chẳng hạn như biết gọi bố mẹ, giơ tay mặc quần áo, tự bước đi,...
• Không la rầy khi trẻ làm sai, mà hãy nói với trẻ điều này không thể. Nếu trẻ không nghe, bạn hãy bày tỏ thái độ trên gương mặt và nghiêm khắc nói “không”.
• Nói cho con nghe mỗi khi bố mẹ làm việc gì đó để con ghi nhớ và làm theo. Chẳng hạn, “mẹ đang rửa tay trước khi ăn để đôi tay sạch sẽ, lần sau con làm theo nhé”.
• Đọc sách và cho con nghe nhạc hàng ngày. Mẹ cũng có thể hát và múa phụ họa để trẻ làm theo.
• Sửa lại những lỗi phát âm đơn giản. Chẳng hạn, trẻ nhìn mẹ và gọi “me”, mẹ hãy chỉnh lại để trẻ phát âm chuẩn hơn.
• Đặc biệt, cần xây dựng cho con một chế độ dinh dưỡng đầy đủ, đảm bảo con có nhận đủ các dưỡng chất cần thiết trong năm tháng đầu đời. 

Theo đó, song song bú mẹ, trẻ ở giai đoạn này cần có một chế độ ăn dặm đảm bảo cân đối 4 nhóm dinh dưỡng quan trọng: chất đạm, chất béo, chất bột đường, vitamin và khoáng chất. Ngoài ra, mẹ cũng nên tăng cường rau xanh, trái cây tươi để bổ sung chất xơ cho trẻ.

Trên đây là những thông tin giải đáp thắc mắc trẻ 1 tuổi biết làm gì. Tuy nhiên, ở mỗi trẻ, tốc độ phát triển sẽ khác nhau, phụ thuộc chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt và cách chăm sóc của bố mẹ. Các bậc phụ huynh nên quan sát, đồng hành cùng con để hỗ trợ trẻ phát triển tốt; đồng thời phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và thăm khám nếu có.