Trẻ sơ sinh đi ngoài màu xanh: Mẹ có nên lo lắng?

1. Màu phân của trẻ sơ sinh khi nào là bình thường?

Tuần đầu tiên sau khi chào đời, phân của trẻ sơ sinh thay đổi liên tục về mùi, màu sắc và kết cấu, cụ thể: 

• Trẻ sơ sinh mới chào đời 1 - 2 ngày chủ yếu đi phân có màu đen, sệt hoặc màu xanh lá cây. Đây gọi là phân su, bao gồm các chất em bé hấp thụ trong thời gian ở bụng mẹ như dịch nhầy, dịch màng ối. 
• Đến ngày thứ 3, sau khi trẻ bú sữa mẹ nhiều hơn thì màu sắc của phân thay đổi. Lúc này trẻ đi phân màu xanh đậm hoặc nâu sẫm, kết cấu lỏng, hơi sần hoặc vón cục. 
• Đến ngày thứ 5 sau khi sinh, trẻ có thể đi ngoài phân màu vàng, kết cấu đặc. 

2. Nguyên nhân trẻ sơ sinh đi phân xanh

Bé sơ sinh đi phân xanh có thể do các nguyên nhân sau:

2.1. Uống không đủ sữa

Từ ngày thứ 5 sau sinh, phân của trẻ thường sẽ chuyển sang màu vàng. Tuy nhiên trẻ sơ sinh đi ngoài phân màu xanh có thể do trẻ chỉ bú sữa đầu của mẹ. Do sữa này nhiều đường, ít chất béo và dưỡng chất nên phân của trẻ có thể có màu xanh.

2.2. Bị ốm, tiêu chảy

Trẻ sơ sinh có sức đề kháng và hệ miễn dịch còn non yếu nên rất dễ bị ốm vặt. Do đó, nếu bé đi phân xanh lỏng thì rất có thể con đang bị tiêu chảy. Tình trạng này rất dễ khiến cho bé bị mất nước nên mẹ cần theo dõi con sát sao.

2.3. Trẻ bị dị ứng đạm sữa bò

Trường hợp trẻ sinh ra trong gia đình có tiền sử dị ứng đạm sữa bò thì con cũng có nguy cơ gặp tình trạng này. Bên cạnh phân xanh, trẻ còn có thể kèm theo các dấu hiệu khác như chàm da, cáu gắt, khó chịu,… 

2.4. Bé nạp nhiều chất sắt

Trẻ sơ sinh đi phân xanh có thể là biểu hiện con đang nạp quá nhiều chất sắt. Mẹ hãy trao đổi với bác sĩ về những loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng mà bé thường dùng, xem có sản phẩm nào đang có nhiều chất sắt không. 

2.5. Mẹ ăn thực phẩm màu xanh hoặc chứa màu nhuộm

Với những trẻ bú mẹ, nếu bé ị phân xanh thì có thể mẹ đã ăn quá nhiều thực phẩm có màu xanh (như rau bina, cải xoăn,...). Sắc tố này có thể truyền cho trẻ thông qua sữa, từ đó khiến phân trẻ có màu xanh. Đây là tình trạng bình thường và mẹ không cần quá lo lắng.

Ngoài ra, trong một số trường hợp bé đi ngoài phân xanh do mẹ dùng thức ăn chứa màu nhuộm (thực phẩm chế biến sẵn, nước ngọt,...). Khi mẹ tiêu thụ những thực phẩm này, một phần nhỏ các sắc tố nhuộm có thể đi vào sữa mẹ, ảnh hưởng đến màu sắc phân của bé. Tình trạng này thường vô hại và phân sẽ trở lại màu bình thường khi mẹ điều chỉnh chế độ ăn.

2.6. Bé bị hội chứng ruột kích thích

Hội chứng ruột kích thích khiến trẻ đi phân xanh nhầy. Do đó, trường hợp trẻ sơ sinh ị phân xanh xuất hiện kèm theo các dấu hiệu bất thường như quấy khóc, sốt, li bì,... thì mẹ nên đưa con đến gặp bác sĩ để được thăm khám và có giải pháp điều trị hiệu quả.

2.7. Nguyên nhân khác

Bên cạnh những nguyên nhân trên, bé đi ngoài phân xanh còn có thể do các yếu tố sau:

• Mắc một số bệnh lý: Trẻ đi phân xanh còn có thể do bệnh Celiac, bệnh Crohn, loạn khuẩn đường ruột, nhiễm khuẩn hoặc nhiễm virus đường ruột.
• Vàng da: Một số trẻ sơ sinh bị vàng da do gan chưa phát triển hoàn thiện, không thể xử lý hết bilirubin mà cơ thể sản xuất. Đây cũng có thể là nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh đi phân xanh. Tình trạng này thường không đáng lo ngại và sẽ tự hết sau 1 - 2 tuần.
• Bú không hiệu quả: Vào khoảng ngày thứ 5 trong giai đoạn bú mẹ, nếu phân của trẻ chuyển sang màu xanh lá cây thì có thể con không bú đủ sữa cuối. Điều này là do bé không đủ sức hút cạn bầu sữa nên chỉ nhận được phần sữa đầu, dẫn đến phân xanh. Trong trường hợp này, mẹ nên đảm bảo bé bú đúng cách để nhận đủ cả sữa đầu và sữa cuối.
• Nhạy cảm với thuốc: Nếu nhạy cảm hoặc dị ứng với một loại thuốc thì trẻ sơ sinh có thể đi ngoài phân xanh hoặc kèm nhầy.

3. Trẻ sơ sinh đi ngoài phân xanh có sao không? Khi nào là bất thường?

Em bé đi phân xanh có sao không? Nếu em bé đi ngoài phân xanh nhưng vẫn ngủ ngon, bú khỏe và phát triển tốt (không sụt cân bất thường), thì cha mẹ không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, nếu trẻ sơ sinh đi phân xanh kèm theo các dấu hiệu bất thường dưới đây, cha mẹ cần đưa bé đến bệnh viện kiểm tra ngay:

• Phân xanh đậm và có mùi hôi tanh khó chịu.
• Phân lẫn máu hoặc có màu đen.
• Phân xanh đi kèm với các triệu chứng khác như chướng bụng, đau đớn, nôn mửa hoặc tiêu chảy nặng.
• Tình trạng phân xanh kéo dài nhiều ngày mà không có dấu hiệu cải thiện.

4. Cách xử trí khi trẻ đi ngoài phân xanh

Để hạn chế tình trạng trẻ sơ sinh đi ngoài màu xanh do gặp vấn đề về tiêu hóa, dưới đây là một số phương pháp hữu ích mà mẹ có thể tham khảo:

- Đối với trẻ bú mẹ

Mẹ nên ăn uống đầy đủ dưỡng chất nhằm tăng cường cả chất và lượng sữa. Song song đó, mẹ nên cho trẻ sơ sinh bú đủ sữa mỗi ngày nhằm bổ sung đủ năng lượng, dưỡng chất và kháng thể để chống chọi lại tác nhân gây bệnh. Ngoài ra, mẹ cần tích cực cho bé bú để phòng ngừa nguy cơ mất nước nghiêm trọng nếu bé bị tiêu chảy.

Đặc biệt, mẹ nên cho bé bú đúng cách để con uống trọn vẹn cả sữa đầu và sữa cuối. Theo đó, mẹ hãy chú ý cho trẻ bú cạn sữa ở một bên vú trước khi chuyển sang bên còn lại. Mẹ cũng có thể dùng máy hút sữa hút một ít sữa đầu trước khi cho bé bú để đảm bảo con nhận được nhiều sữa cuối hơn và không no quá sớm.

- Đối với trẻ bú sữa công thức

Nếu trẻ sơ sinh đi phân xanh, mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để đổi loại sữa dễ tiêu hóa hơn. Mẹ hãy ưu tiên sữa chứa đạm mềm nhỏ, được bảo toàn >90% dưỡng chất tự nhiên để giúp bé dễ tiêu hóa, dễ hấp thu, không nặng bụng.

Ngoài ra, mẹ cũng nên ưu tiên công thức sữa có dưỡng chất giúp nuôi dưỡng và gia tăng lợi khuẩn đường ruột như Probiotic, GOS, HMO… Nhờ đó sẽ hạn chế nguy cơ rối loạn tiêu hóa và còn giúp tăng cường đề kháng tự nhiên bởi 70% cơ quan miễn dịch nằm ở đường ruột.

- Song song cần đảm bảo các yếu tố vệ sinh:

• Mẹ nên thường xuyên vệ sinh khu vực ngủ và chơi của bé
• Trước và sau khi cho con bú, mẹ nên vệ sinh tay và ngực sạch sẽ. 
• Bình sữa, núm vú giả hay các vật dụng để pha sữa cho trẻ cần được tiệt trùng. 
• Nước pha sữa cho trẻ phải là nước đun sôi.

5. Làm sao để phòng tránh bé đi phân xanh?

Để tránh tình trạng trẻ sơ sinh đi phân xanh, mẹ nên:

• Xác định các chất hoặc thực phẩm có thể khiến trẻ dị ứng và loại bỏ chúng khỏi chế độ ăn uống hàng ngày của con.
• Thực hiện một chế độ ăn uống cân bằng và đầy đủ dưỡng chất để đảm bảo bé nhận được sự phát triển tốt nhất.
• Đối với trẻ dùng sữa công thức, mẹ nên lựa chọn sữa dễ tiêu, dễ hấp thu, pha sữa và bảo quản sữa đúng cách.
• Luôn giữ không gian sống của bé sạch sẽ, thông thoáng, đảm bảo vệ sinh để bé luôn khỏe mạnh.

6. Trẻ đi phân xanh bao lâu hết?

Thông thường, tình trạng trẻ sơ sinh đi ngoài phân xanh sẽ biến mất sau 1 - 2 ngày. Tuy nhiên, nếu trẻ đi ngoài phân xanh kèm theo các triệu chứng bất thường như sốt cao, nôn ói, chướng bụng, tiêu chảy,.. thì có thể là dấu hiệu của bệnh lý hoặc nhiễm trùng cần được thăm khám.

7. Các thắc mắc thường gặp

Dưới đây là giải đáp cho một số thắc mắc thường gặp liên quan đến việc trẻ sơ sinh đi phân xanh mà các bậc phụ huynh thường đặt ra:

7.1. Phân bé màu xanh khi dùng sữa công thức có bình thường không?

Nếu bé chỉ đi phân xanh mà không kèm theo bất kỳ dấu hiệu bất thường nào khác, đây thường là điều bình thường. Nhưng nếu bé quấy khóc, rối loạn tiêu hóa,... thì mẹ nên ngừng cho bé uống loại sữa này và đưa con đi thăm khám càng sớm càng tốt.

7.2. Nên làm gì khi trẻ 2, 3 tháng tuổi đi ngoài màu xanh có nhầy?

Trẻ đi ngoài màu xanh có nhầy có thể là trẻ đang bị tiêu chảy hoặc đường ruột đang bị kích thích. Lúc này, mẹ nên đưa bé đến bác sĩ để được thăm khám và có hướng điều trị kịp thời.

7.3. Trẻ sơ sinh đi phân xanh lá cây sáng do đâu?

Trẻ sơ sinh đi ngoài phân màu xanh lá cây sáng thường do bé bú nhiều sữa đầu. Ngoài ra, trẻ đi phân xanh lá cây sáng cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý do virus.

7.4. Bé đi phân màu xanh rêu (xanh lá cây đậm) có sao không?

Trẻ đi ngoài màu xanh rêu (xanh lá cây đậm) thường cho thấy bé đang hấp thụ quá nhiều chất sắt.

7.5. Trẻ sơ sinh đi phân màu xanh lỏng, nhiều nước kèm bọt phải làm sao?

Nếu bé đi phân xanh lỏng và kèm bọt, đây có thể là dấu hiệu của rối loạn tiêu hóa. Trường hợp này, mẹ cũng nên đưa con đi thăm khám để có hướng cải thiện phù hợp, giúp hệ tiêu hóa của con hoạt động ổn định.

Hy vọng bài viết đã mang lại thông tin hữu ích, giúp bố mẹ nắm rõ vấn đề trẻ sơ sinh đi phân xanh có sao không cũng như biện pháp giúp trẻ được tiêu hóa khỏe. Qua đó tạo nền tảng cho con khỏe mạnh từ bên trong, để thỏa sức khám phá thế giới bên ngoài.