Men vi sinh cho trẻ sơ sinh là gì? Dùng sao cho hiệu quả?

1. Men vi sinh là gì?

Men vi sinh (hay còn gọi Probiotic) là một chế phẩm chứa nhiều các loại vi sinh vật có lợi cho sức khỏe, đặc biệt là hệ tiêu hóa của trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh. Khi bổ sung men vi sinh cho trẻ sơ sinh đúng cách và đầy đủ, đạt tỷ lệ lợi khuẩn trên 85% và hại khuẩn là 15%, bé không chỉ sở hữu được hệ tiêu hóa khỏe mạnh mà còn nhận được rất nhiều lợi ích cho sức khỏe như:

• Tăng cường miễn dịch của đường tiêu hóa.
• Ngăn ngừa tiêu chảy do vi khuẩn, truyền nhiễm cấp tính.
• Phòng tránh viêm đường ruột và viêm ruột hoại tử.
• Bảo vệ sức khỏe và chức năng của ruột già.
• Ngăn ngừa sự sinh sôi và tấn công của vi khuẩn có hại.

2. Các loại men vi sinh cho trẻ sơ sinh thường gặp

Đường ruột chứa rất nhiều vi khuẩn, riêng đại tràng đã có tới hàng tỷ vi khuẩn với hơn 500 loài khác nhau. Trong đó, có 3 chủng lợi khuẩn tốt cho hệ tiêu hóa là:

• Lactobacillus: Là những vi khuẩn quan trọng trong đường tiêu hóa, miệng và âm đạo có khả năng cải thiện quá trình tiêu hóa đường sữa, giảm nguy cơ tiêu chảy và nhiễm trùng âm đạo do kháng sinh.
• Bifidobacterium: Thường được sử dụng để nuôi cấy sữa lên men, có tác động hỗ trợ tiêu hóa đường sữa, ngăn ngừa tiêu chảy và giảm các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích (IBS).
• Saccharomyces: Là loại men tìm thấy trong chế phẩm sinh học để chống tiêu chảy và các vấn đề tiêu hóa khác.

3. Có nên cho trẻ sơ sinh uống men vi sinh không?

Nhiều nghiên cứu chứng minh rằng men vi sinh giữ vai trò quan trọng, mang tới những tác dụng có lợi cho hệ tiêu hóa và sức khỏe của trẻ. Cụ thể:

3.1. Men vi sinh có tác dụng gì? Thúc đẩy hoạt động hệ tiêu hóa khỏe mạnh

Men vi sinh có khả năng làm giảm nồng độ pH của đường tiêu hóa. Với cơ chế cản trở hoạt động tiết enzyme và ngăn chặn độc tố từ các hại khuẩn, men vi sinh dành cho trẻ sơ sinh giúp điều hòa hoạt động trao đổi chất của hệ vi sinh đường ruột, từ đó cải thiện khả năng tiêu hóa tốt hơn.

3.2. Hỗ trợ giảm triệu chứng rối loạn tiêu hóa

Bổ sung men vi sinh cho trẻ sơ sinh có lượng lớn lợi khuẩn và nấm men sẽ tạo điều kiện để cân bằng lại hệ vi sinh đường ruột của trẻ (đảm bảo tỷ lệ 85% lợi khuẩn, 15% hại khuẩn). Qua đó, hỗ trợ khôi phục chức năng bình thường của hệ tiêu hóa, từ đó giảm nguy cơ mắc phải các vấn đề như tiêu chảy, táo bón… thường gặp ở trẻ sơ sinh.

3.3. Tác dụng của men vi sinh là kiểm soát sự phát triển của hại khuẩn

Men vi sinh chứa các lợi khuẩn, sẽ giúp cân bằng hệ vi sinh trong đường ruột của bé, góp phần ngăn chặn các vấn đề về tiêu hóa. Ngoài ra, việc sử dụng men vi sinh còn giúp chặn đứng quá trình hại khuẩn bám chặt và hấp thu dinh dưỡng, đồng thời kích thích sản sinh lợi khuẩn, giảm thiểu hại khuẩn tối đa.

3.4. Nâng cao sức đề kháng của hệ miễn dịch

Hệ miễn dịch cơ thể có quan hệ mật thiết với hệ vi sinh đường ruột, đặc biệt là lợi khuẩn. Bởi lợi khuẩn có vai trò thúc đẩy cơ thể sản xuất kháng thể cần thiết để chống lại các bệnh nhiễm trùng do virus gây ra. Trong khi đó, men vi sinh là sản phẩm bổ sung các lợi khuẩn, hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Vì vậy việc sử dụng men vi sinh đúng cách cũng là một trong những giải pháp hỗ trợ nâng cao sức đề kháng cho trẻ nhỏ.

3.5. Tăng khả năng hấp thụ vitamin của đường ruột

Một số chủng vi khuẩn đường ruột trong men vi sinh, chẳng hạn như Saccharomyces boulardii có khả năng tổng hợp vitamin và chuyển hóa axit amin, giúp cơ thể dễ dàng hấp thu dưỡng chất hơn.

3.6. Tăng cường sức khỏe não bộ

Tác dụng của men vi sinh không chỉ giúp cải thiện đường ruột mà còn góp phần tăng cường sức khỏe não bộ. Theo đó, đường ruột khỏe mạnh sẽ sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh Serotonin giúp kết nối khả năng giao tiếp giữa các dây thần kinh. Ngược lại, nếu môi trường vi sinh ruột bị mất cân bằng thì lượng serotonin này cũng bị giảm đi, dẫn đến tinh thần bị ảnh hưởng. Sự tác động hai chiều này này nói lên rằng, nếu ruột khỏe mạnh thì não cũng hoạt động tích cực và tinh thần sẽ tốt hơn.

4. Trường hợp nào trẻ nên uống men vi sinh?

Mặc dù men vi sinh có tác dụng tích cực đến sức khỏe của trẻ, nhưng theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, chỉ nên sử dụng men vi sinh cho trẻ sơ sinh trong những trường hợp:

• Trẻ gặp triệu chứng rối loạn tiêu hóa kéo dài, nhiễm vi khuẩn, virus gây bệnh đường ruột.
• Trẻ gặp tình trạng mất cân bằng hệ vi sinh với những biểu hiện như: táo bón, khó tiêu, đi ngoài phân sống, phân lỏng…
• Hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch cơ thể cho trẻ.
• Muốn tăng khả năng hấp thụ dưỡng chất, vitamin tốt cho đường ruột.
• Loạn khuẩn đường ruột do dùng thuốc kháng sinh thời gian dài.

Ngoài ra, nếu đường ruột của trẻ đang bị tổn thương, mẹ cũng nên bổ sung thêm lợi khuẩn để hạn chế các tình trạng tiêu chảy cấp, tiêu chảy do nhiễm khuẩn kéo dài…

5. Một vài sai lầm khi dùng men vi sinh cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Việc sử dụng men vi sinh cho trẻ tại nhà đã và đang ngày càng phổ biến. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết dùng men vi sinh sao cho đúng. Dưới đây là một số sai lầm thường gặp khi dùng các sản phẩm vi sinh: 

• Uống men vi sinh liều lượng lớn: Điều này sẽ làm ức chế sự sản xuất các lợi khuẩn tự nhiên, khiến cơ thể bé trở nên thụ động do phụ thuộc vào lợi khuẩn được bổ sung từ bên ngoài.
• Để men vi sinh quá lâu bên ngoài: Việc để quá lâu men vi sinh đã pha chế ngoài môi trường có thể gây suy giảm số lượng lợi khuẩn có trong men.
• Bảo quản không đúng cách: có thể khiến không khí xâm nhập, ảnh hưởng đến chất lượng men vi sinh. Do đó, đối với phần men chưa sử dụng hết cần được bọc kín và cho vào ngăn mát tủ lạnh.
• Nhầm lẫn men vi sinh với men tiêu hóa: Nhiều ba mẹ chưa hiểu rõ sự khác nhau của men vi sinh với men tiêu hóa, dẫn đến việc dùng loại men không phù hợp với tình trạng của trẻ. Việc sử dụng không đúng loại men có thể gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. 

6. Bỏ túi cách sử dụng men vi sinh cho trẻ hiệu quả

Để men vi sinh phát huy công dụng tốt nhất, dưới đây là hướng dẫn cho trẻ sử dụng men vi sinh đúng cách để bố mẹ tham khảo:

6.1. Chọn men vi sinh đạt chuẩn

Trên thị trường hiện nay, men vi sinh khá đa dạng và phong phú, nhưng không phải loại nào cũng phù hợp để sử dụng cho trẻ. Theo đó, men vi sinh tốt cho trẻ sơ sinh và đạt chuẩn cần đảm bảo các tiêu chí sau:

• Đảm bảo rõ nguồn gốc xuất xứ tại những cơ sở uy tín.
• Thành phần có chứa nhóm chi như Lactobacillus, Bifidus, Enterococcus, Bacillus, Lactococcus hoặc Streptococcus.
• Men vi sinh cần xác định đến chủng đặc hiệu, có khả năng sống ổn định trong đường tiêu hóa.
• Chứa vi sinh vật sống.
• Có bằng chứng nghiên cứu rõ ràng về hiệu quả sử dụng.

6.2. Cho trẻ uống men vi sinh đúng thời điểm

Sử dụng men vi sinh không đúng thời điểm chẳng những không phát huy được hết tác dụng mà còn có thể gây hại cho sức khỏe. Do đó, cách dùng men vi sinh cho trẻ sơ sinh đúng là bổ sung ngay sau ăn khoảng 30 phút đến 1 tiếng. Trường hợp trẻ đang sử dụng kháng sinh (khi điều trị các bệnh truyền nhiễm, hô hấp) thì nên cho trẻ uống sau đó ít nhất 2 tiếng, để tránh tác dụng phụ của một số nhóm dẫn đến tiêu diệt lợi khuẩn ở đường ruột.

6.3. Cách pha men vi sinh đúng

Sản phẩm men vi sinh có thể được bào chế thành nhiều dạng như dạng nước, dạng siro, dạng bột, dạng viên nang. Tùy theo từng trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định loại men vi phù hợp. Các bậc phụ huynh có thể cho con uống trực tiếp, hoặc pha loãng với nước đã đun sôi để nguội. Song cần lưu ý, men vi sinh sẽ bị giảm hoạt lực nếu pha ở nhiệt độ cao. Do đó, nên pha men vi sinh bằng nước ở nhiệt độ dưới 40 độ C.

6.4. Dùng men vi sinh đúng liều lượng

Liều lượng dùng là một trong những thông tin cần được cha mẹ nắm kỹ khi sử dụng men vi sinh cho trẻ sơ sinh. Tốt nhất, bố mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dùng theo đúng liều lượng chỉ dẫn của nhà sản xuất ghi trên bao bì. Tránh tự ý tìm mua và cho trẻ uống quá nhiều hoặc quá ít có thể dẫn đến nhiều hậu quả nguy hiểm.

6.5. Tránh để men vi sinh quá lâu bên ngoài

Việc để men vi sinh đã pha chế bên ngoài quá lâu có thể ảnh hưởng đến chất lượng, thành phần của sản phẩm. Bởi phần lớn lợi khuẩn trong men vi sinh khó có khả năng sống sót trong điều kiện nhiệt độ trên 40 độ C. Chưa kể, vi khuẩn, kiến bọ hoặc không khí xâm nhập vào trong cũng có thể gây biến đổi thành phần, tác dụng của men vi sinh.

7. Các câu hỏi thường gặp khi dùng men vi sinh

Trong quá trình sử dụng men vi sinh cho trẻ, nhiều bố mẹ cũng có các thắc mắc:

7.1. Men vi sinh có giúp tăng cường miễn dịch của trẻ không?

Như đã đề cập trong phần tác dụng của men vi sinh, chúng sẽ tác động thông qua việc cải thiện hệ tiêu hóa. Khi tiêu hóa của trẻ khỏe mạnh có thể chống lại sự xâm nhập của một số hại khuẩn vào đường ruột, qua đó tăng cường sức đề kháng và miễn dịch còn non kém.

7.2. Có nên dùng men tiêu hóa và men vi sinh khi đói bụng?

Đáp án là KHÔNG NÊN, thời gian tốt nhất để cung cấp men vi sinh cho cơ thể là sau khi ăn để đẩy các vi sinh vật vào đường ruột, phát huy công dụng hiệu quả khi thức ăn đi xuống.

7.3. Có thể bổ sung men vi sinh cho trẻ qua những thực phẩm nào?

Các loại thực phẩm như sữa chua, súp miso, dưa chua, kim chi, dưa cải bắp và kefir rất dồi dào probiotic. Bố mẹ có thể bổ sung men vi sinh tự nhiên cho trẻ thông qua những loại thực phẩm trên.

Bài viết trên là các thông tin hữu ích về men vi sinh cho trẻ sơ sinh. Hy vọng qua bài viết này, mẹ đã hiểu hơn về cách sử dụng, các lưu ý khi dùng men vi sinh để đảm bảo sức khỏe cho con yêu nhé.