Lợi khuẩn đường ruột là gì? Lợi ích và 10 cách bổ sung cho trẻ

1. Lợi khuẩn đường ruột là gì?

Lợi khuẩn (hay còn gọi Probiotic) là các chủng vi sinh vật đường ruột, gồm vi khuẩn hoặc nấm men sống, có lợi cho sức khỏe con người, đặc biệt là hệ tiêu hóa.

Trong đường ruột con người có chứa khoảng 100.000 tỷ vi khuẩn với hơn 500 loài khác nhau. Song, hệ vi sinh đường ruột chỉ khỏe mạnh khi cân bằng được tỷ lệ lợi khuẩn và hại khuẩn, đồng nghĩa lợi khuẩn chiếm khoảng 85% tổng lượng vi sinh vật tồn tại.

2. Điểm danh các loại lợi khuẩn phổ biến hiện nay

Lợi khuẩn trong đường ruột được phân thành 3 nhóm gồm Lactobacillus, Bifidobacterium và Nấm men Saccharomyces boulardii. Cụ thể:

2.1. Lactobacillus

Lactobacillus là một trong những chủng lợi khuẩn phổ biến nhất, được sử dụng rộng rãi nhằm hỗ trợ sức khỏe người bệnh. Loài vi khuẩn này tạo ra lactase - enzyme giúp phân giải lactose, đồng thời sản sinh Axit lactic giúp kiểm soát các vi sinh vật gây hại.

Lợi khuẩn Lactobacillus có công dụng tăng cường khả năng tiêu hóa, hấp thu dinh dưỡng. Đồng thời ngăn ngừa sự xâm nhập của vi khuẩn có hại và giảm chứng tiêu chảy do rối loạn tiêu hóa ở trẻ. Trong thực phẩm, lactobacillus được tìm thấy nhiều ở sữa chua và các món lên men khác.

2.2. Bifidobacterium

Lợi khuẩn này có thể sản sinh một số vitamin và tiêu hóa chất mà dạ dày không thể tự tiêu hóa được. Cùng với đó là khả năng tạo lá chắn miễn dịch vững vàng, chống lại sự tấn công của hại khuẩn và giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Chủng lợi khuẩn Bifidobacterium được tìm thấy trong sữa mẹ và các chế phẩm từ sữa.

2.3. Nấm men Saccharomyces boulardii

Saccharomyces boulardii là một loại nấm men thường có trong các chế phẩm sinh học, giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Loại nấm men này còn hỗ trợ điều trị tiêu chảy, giúp giảm số lần đi ngoài phân lỏng ở trẻ nhỏ.

3. Lợi khuẩn có tác dụng gì? Vai trò của của các lợi khuẩn trong đường ruột

Lợi khuẩn mang lại nhiều lợi ích như giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, tăng cường sức đề kháng, đồng thời ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị tiêu chảy. Tìm hiểu chi tiết hơn về những tác dụng này, mời bạn theo dõi nội dung sau đây:

3.1. Cân bằng hệ vi sinh đường ruột

Mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột là tình trạng có quá nhiều vi khuẩn có hại và không đủ vi khuẩn có lợi. Hệ quả, trẻ dễ bị rối loạn tiêu hóa và mắc các bệnh viêm nhiễm. Bổ sung lợi khuẩn cho trẻ giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, từ đó trẻ hạn chế nguy cơ bị rối loạn tiêu hóa hoặc mắc các bệnh viêm nhiễm.

3.2. Tăng cường đề kháng đường ruột tự nhiên

Có đến 70% cơ quan miễn dịch nằm ở đường ruột. Chính vì thế, một đường ruột khỏe là tiền đề cho sức đề kháng vững vàng. Probiotic giúp tăng cường sức khỏe đường ruột, nhờ đó mà nền tảng đề kháng tự nhiên của con cũng được tăng cường.

3.3. Ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị tiêu chảy

Trẻ dùng thuốc kháng sinh thường xuyên có thể bị mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Điều này có thể khiến con thường xuyên bị tiêu chảy (Xem chi tiết). Probiotic có thể cân bằng hệ vi sinh đường ruột, từ đó giúp ngăn ngừa và hỗ trợ giảm nhẹ tình trạng tiêu chảy ở trẻ.

4. Khi nào cần bổ sung lợi khuẩn đường ruột?

Cha mẹ có thể bổ sung lợi khuẩn đường ruột cho trẻ trong các trường hợp bé gặp rối loạn tiêu hóa sau khi dùng kháng sinh hoặc khi trẻ hay ốm vặt để giúp cân bằng hệ vi sinh, tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ phục hồi sức khỏe đường ruột.

4.1. Khi trẻ gặp vấn đề về tiêu hóa

Trẻ có thể bị rối loạn tiêu hóa với các biểu hiện như đầy bụng, khó tiêu, táo bón hoặc tiêu chảy do mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Bổ sung lợi khuẩn giúp khôi phục tỉ lệ vi khuẩn có lợi, hỗ trợ tiêu hóa thức ăn, giảm các triệu chứng khó chịu và cải thiện khả năng hấp thu dưỡng chất.

4.2. Sau khi trẻ sử dụng kháng sinh

Việc dùng thuốc kháng sinh có thể tiêu diệt cả vi khuẩn có hại lẫn vi khuẩn có lợi, khiến hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng, từ đó dễ dẫn đến tiêu chảy, loạn khuẩn hoặc giảm miễn dịch. Bổ sung lợi khuẩn sau đợt kháng sinh giúp bù đắp vi sinh có lợi, giảm nguy cơ rối loạn tiêu hóa và hỗ trợ phục hồi sức khỏe cho trẻ.

4.3. Khi trẻ hay ốm vặt

Trẻ có hệ miễn dịch yếu thường dễ bị nhiễm bệnh, ốm vặt liên tục. Do đó, bổ sung lợi khuẩn sẽ giúp tăng cường hàng rào bảo vệ tự nhiên của đường ruột - nơi chứa phần lớn tế bào miễn dịch. Từ đó giúp nâng cao đề kháng, giảm nguy cơ mắc bệnh nhiễm khuẩn và hỗ trợ trẻ phát triển khỏe mạnh.

5. Những cách bổ sung lợi khuẩn đường ruột cho bé an toàn, hiệu quả

Để bổ sung lợi khuẩn cho đường ruột một cách an toàn và hiệu quả, mẹ nên ưu tiên cho bé: sữa có thành phần hỗ trợ nuôi lợi khuẩn, tăng cường trái cây và rau củ tươi, bổ sung thực phẩm lên men chứa Probiotic, cùng với ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu và thực phẩm giàu Polyphenol,...

5.1. Ưu tiên cho trẻ dùng sữa có lợi khuẩn

Bật mí cho mẹ là một số sản phẩm sữa cho trẻ hiện nay có bổ sung Probiotic, trong đó phải kể đến Friso Pro mới. Sản phẩm nổi bật khi chứa hệ dưỡng chất nuôi dưỡng đường ruột khỏe mạnh bao gồm HMO, GOS, Probiotics và được bổ sung hợp chất béo tự nhiên - còn được gọi là Milk Lipid Complex.

>> Mẹ có thể tìm hiểu thêm về Milk Lipid Complex là gì & lợi ích với sự phát triển của trẻ để hiểu rõ hơn về dưỡng chất này nhé!

Bên cạnh công thức dinh dưỡng cải tiến vượt trội, Friso Pro mới còn có vị thanh nhạt không đổi cho trẻ dễ dàng làm quen. Đi kèm là LockNutri - công nghệ xử lý nhiệt 1 lần giúp bảo toàn hơn 90% đạm sữa mềm nhỏ, tự nhiên giúp trẻ dễ tiêu hóa và hấp thu các dưỡng chất dinh dưỡng dễ dàng.

Ngoài ra, 100% sữa Friso Pro đều được nhập khẩu trực tiếp từ Hà Lan. Sản phẩm còn ứng dụng công nghệ TrackEasy tiến tiến, giúp mẹ theo dõi chất lượng nguồn sữa từ đồng cỏ riêng tại Hà Lan đến tay mẹ. Để có thể tự tay kiểm chứng hành trình của lon sữa, mẹ chỉ cần quét mã dưới đáy lon Friso Pro.

5.2. Tăng cường trái cây và rau củ

Một chế độ ăn đầy đủ rau xanh, hoa quả tươi sẽ cung cấp cho bé đầy đủ chất xơ có lợi cho hệ tiêu hóa. Trong đó, mỗi quả chuối không chỉ cung cấp khoảng 15 - 20% lượng chất xơ thiết yếu, mà còn chứa Fructooligosacarit - một hợp chất tự nhiên giúp tăng sinh các vi khuẩn có lợi. Đồng thời, các loại rau xanh như cải xoăn, rau bina, cải Brussels… chứa lượng nước và chất xơ cao là lựa chọn tốt để tích hợp vào thực đơn của bé. Đặc biệt, mầm bông cải xanh cũng có khả năng kích thích các enzyme giải độc cho hệ thống tiêu hóa.

>> Bài viết liên quan:

• Trẻ bị rối loạn tiêu hóa nên ăn gì, kiêng gì?
• Các loại thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ
• Các loại vitamin tăng đề kháng cho bé và cách bổ sung

5.3. Tiêu thụ thực phẩm giàu Prebiotics

Prebiotics là loại chất xơ có nhiều trong rau, trái cây và các loại đậu, giúp cung cấp môi trường dinh dưỡng cho các lợi khuẩn đường ruột tăng trưởng và phát triển tốt. Đồng thời, thực phẩm chứa Prebiotics còn tạo ra nguồn năng lượng cho các tế bào đại tràng (ruột già), cải thiện tiêu hóa và hỗ trợ quá trình trao đổi chất diễn ra thuận lợi hơn. Theo đó, thực phẩm giàu chất xơ Prebiotics bao gồm:

• Yến mạch, lúa mạch.
• Chuối, táo.
• Tỏi.
• Hành tây, hành tím.
• Hạt lanh.

5.4. Bổ sung các thực phẩm lên men Probiotic

Sữa chua, Kefir, phô mai, bánh mì bột chua hay các loại thức uống lên men tự nhiên (như Kombucha, Buttermilk truyền thống)... là những loại thực phẩm giàu lợi khuẩn giúp kích thích lợi khuẩn đường ruột, ổn định hệ tiêu hóa mà mẹ có thể cân nhắc thêm vào khẩu phần ăn của trẻ.

Đặc biệt hiện nay, trên thị trường đã có những loại sữa công thức chứa một số loại men vi sinh có đầy đủ các lợi khuẩn cho trẻ. Việc bổ sung lợi khuẩn cho trẻ bằng cách này đang được khá nhiều bà mẹ quan tâm vì tiện lợi, dễ sử dụng và đáp ứng tốt nhu cầu cần thiết hơn.

>> Bài viết chi tiết: Những thực phẩm giàu probiotics tốt cho hệ tiêu hóa

5.5. Ăn ngũ cốc nguyên hạt

Những loại ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, hạt quinoa, bột mì nguyên cám… chứa nhiều chất xơ và các loại carbs beta-glucan. Những loại carbs này sẽ được hấp thụ ở ruột già và phân hủy nhờ vào các vi khuẩn đường ruột, từ đó thúc đẩy sự phát triển của lợi khuẩn trong hệ thống tiêu hóa. Ngoài ra, ngũ cốc nguyên hạt còn chứa nhiều dưỡng chất quan trọng khác có tác dụng giảm viêm nhiễm và yếu tố nguy cơ gây bệnh tim.

5.6. Bổ sung thực phẩm giàu Polyphenol cho trẻ

Polyphenol là hợp chất hữu cơ có lợi cho sức khỏe con người, trong đó có hệ tiêu hóa. Cụ thể, Polyphenol có khả năng giúp ổn định đường ruột nhờ có thể kích thích gia tăng lợi khuẩn cũng như tìm kiếm và tiêu diệt hại khuẩn.

Các thực phẩm giàu Polyphenol có thể kể đến như: bột ca cao, hạt lanh, bông cải xanh, việt quất…

5.7. Cho bé uống đủ nước

Uống đủ nước mỗi ngày cũng là cách cải thiện hệ lợi khuẩn cho trẻ mà cha mẹ không nên bỏ qua. Việc bổ sung đủ nước còn thúc đẩy hệ tiêu hóa khỏe mạnh và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

>> Tham khảo thêm: Dấu hiệu trẻ bị thiếu nước và cách bù nước hiệu quả

5.8. Bổ sung men vi sinh

Men vi sinh là chế phẩm sinh học có tác dụng thiết lập và duy trì hoạt động đường ruột ổn định, cũng như giúp khôi phục hệ vi sinh vật về trạng thái khỏe mạnh sau khi bị hại khuẩn xâm nhập. Tuy nhiên, bố mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi cho bé dùng, không tự ý bổ sung hoặc lạm dụng men vi sinh cho trẻ.

>> Phân biệt: Men vi sinh và men tiêu hoá: Tác dụng và lưu ý

5.9. Các loại đậu

Nếu không biết bổ sung lợi khuẩn cho bé bằng cách nào, mẹ có thể thử cho con ăn đậu gà, đậu lăng… Bởi những loại đậu này không chỉ có hàm lượng chất xơ cao, mà còn chứa một loại chất xơ Prebiotic (gọi là Galactooligosaccharide), giúp lợi khuẩn phát triển tốt.

5.10. Đảm bảo bé sinh hoạt khoa học

Để hệ vi sinh đường ruột của trẻ luôn khỏe mạnh, cha mẹ cần duy trì cho bé thói quen sinh hoạt khoa học. Cha mẹ hãy đảm bảo trẻ ăn uống đúng giờ, ngủ đủ giấc, vận động mỗi ngày và hạn chế thức ăn nhanh, đồ ngọt hay nước có gas. Lối sống điều độ không chỉ giúp hệ tiêu hóa hoạt động nhịp nhàng, mà còn tăng cường sức đề kháng, tạo môi trường thuận lợi cho lợi khuẩn phát triển và bảo vệ sức khỏe tổng thể của bé.

6. Lưu ý khi bổ sung lợi khuẩn đường ruột cho bé

Trong quá trình bổ sung lợi khuẩn cho trẻ, cha mẹ nên ghi nhớ một vài lưu ý sau:

• Ưu tiên bổ sung lợi khuẩn từ thực phẩm hằng ngày; các chế phẩm hoặc men vi sinh cần được dùng theo liều lượng và chỉ định của bác sĩ.
• Khi chọn thực phẩm chứa lợi khuẩn (như sữa chua, phô mai), nên đọc kỹ thành phần và tìm các cụm từ như “chứa men vi sinh” hoặc “chứa lợi khuẩn”.
• Probiotic rất nhạy cảm với nhiệt độ cao, nên giữ men ở nơi mát, tránh ánh nắng và nhiệt độ nóng để bảo toàn hiệu quả.
• Không lạm dụng lợi khuẩn, bởi vì bổ sung quá nhiều có thể gây đầy hơi, chướng bụng và rối loạn tiêu hóa.
• Bổ sung lợi khuẩn cần đi đôi với chế độ ăn cân bằng, giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất để nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột.
• Hạn chế lạm dụng kháng sinh, chỉ dùng khi thật sự cần thiết theo chỉ định của bác sĩ để tránh tiêu diệt lợi khuẩn tự nhiên trong ruột.

7. Câu hỏi thường gặp

Trong quá trình tìm hiểu về lợi khuẩn đường ruột, nhiều bậc cha mẹ thường đặt ra một số thắc mắc như sau:

7.1. Thiếu lợi khuẩn đường ruột có thể gây ra vấn đề gì?

Khi lượng lợi khuẩn trong đường ruột bị thiếu hụt, cơ thể có thể gặp phải nhiều vấn đề như rối loạn tiêu hóa, hội chứng ruột kích thích (IBS), dị ứng, viêm ruột mạn tính (như bệnh Crohn) và nhiễm trùng đường ruột.

7.2. Khi nào cần bổ sung lợi khuẩn cho bé bằng men vi sinh?

Men vi sinh giúp hoạt động đường ruột ổn định. Thế nhưng mẹ không nên tự ý cho trẻ bổ sung sản phẩm này mà nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ.

Có thể nói, lợi khuẩn đường ruột mang lại nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe của trẻ như hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện miễn dịch, phòng cảm cúm, chữa tiêu chảy và táo bón… Tuy nhiên, chúng chỉ cư trú tạm thời trong đường ruột và có vòng đời khá ngắn. Vì vậy, để bổ sung lợi khuẩn cho bé an toàn cũng như duy trì hệ vi sinh luôn ở mức cân bằng, cha mẹ hãy áp dụng những cách được gợi ý trong bài viết nhé!