Trẻ đi ngoài ra máu: Dấu hiệu, nguyên nhân và giải pháp

1. Đi ngoài ra máu ở trẻ là tình trạng gì?

Đi ngoài ra máu là tình trạng trẻ đại tiện phân màu đen, đỏ đậm hoặc đỏ tươi; đôi khi có bọt hoặc đàm nhớt. Hầu hết trường hợp có thể là dấu hiệu cảnh báo vấn đề về sức khỏe, vì vậy cha mẹ nên đưa con đi khám sớm để có hướng xử trí phù hợp.

2. Dấu hiệu nhận biết trẻ đi ngoài có máu

Khi chăm sóc trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh, cha mẹ nên lưu ý vấn đề đại tiện của con. Nếu nhận thấy, con có những biểu hiện sau, rất có thể trẻ đã bị đi ngoài ra máu:

Phân có màu đen

Đây là tình trạng thường gặp khi bé bị chảy máu trong (đến từ bất kỳ cơ quan nào thuộc hệ thống tiêu hóa trên như dạ dày hay ruột non) và lẫn vào phân. Sau một thời gian dài di chuyển hoặc ‘chờ’ quá lâu ở đại tràng, phần máu này bị oxy hóa và chuyển sang màu đen. Tuy nhiên, trẻ đi ngoài phân đen cũng có thể là biểu hiện cơ thể thừa chất sắt.

>> Xem ngay: Vì sao trẻ đi ngoài có sợi đen? Có nguy hiểm không?

Phân có màu đỏ đậm hoặc đỏ tươi

Đây là hiện tượng chảy máu ở đoạn cuối hệ thống tiêu hóa (có thể ở thực tràng hoặc hậu môn). Do đó, máu chảy ra cùng lúc hoặc chỉ trước một chút so với thời điểm bé đi vệ sinh rồi dính trực tiếp lên phân nên không bị oxy hóa.

Các triệu chứng khác kèm theo

Ngoài ra khi đi ngoài ra máu, phân của trẻ cũng có thể có những biểu hiện khác như: nổi bọt, lẫn dịch nhầy, có mùi hôi khó chịu,... Các biểu hiện này đều có thể đang cảnh báo sức khỏe của bé bất thường, cần được bác sĩ thăm khám.

>> Tìm hiểu: Trẻ sơ sinh đi ngoài có bọt có sao không? Mẹ nên làm gì?

3. Nguyên nhân trẻ đi ngoài ra máu là gì?

Trẻ đi ngoài có máu đến từ nhiều nguyên nhân như nhiễm trùng đường ruột, bệnh kiết lý, táo bón, bệnh Crohn, thiếu chất, không hợp sữa,... Cụ thể hơn là:

3.1. Nhiễm trùng đường ruột

Biểu hiện trẻ bị tiêu chảy ra máu kèm theo nóng sốt, ớn lạnh, đau đầu, buồn nôn,... có thể cảnh báo bệnh nhiễm trùng đường ruột. Tình trạng này xảy ra chủ yếu do hệ tiêu hóa của trẻ còn khá non nớt, nên dễ bị các vi khuẩn gây viêm ruột như Campylobacter, Salmonella, Shigella, E.coli… xâm nhập. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể làm cho hệ tiêu hóa của trẻ ngày càng kém đi, ăn uống không tốt, khả năng hấp thụ dinh dưỡng sụt giảm. Vì vậy, cha mẹ tuyệt đối không nên chủ quan.

3.2. Bệnh kiết lỵ

Kiết lỵ là một căn bệnh về đường tiêu hóa mà trẻ rất thường gặp, do hệ thống miễn dịch và lợi khuẩn đường ruột của các bé còn yếu. Khi mắc bệnh, trẻ bị tiêu chảy ra máu kèm theo bọt hơi, dịch nhầy và mùi thối. Ngoài ra, trước khi đi ngoài, sẽ xuất hiện các cơn đau quặn bụng nên trẻ thường quấy khóc.

>> Giải đáp: Trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi thối do đâu? Mách mẹ cách xử trí

3.3. Bệnh Crohn

Bệnh Crohn (viêm ruột từng vùng) là tình trạng các mô ruột bị viêm loét, từ đó dẫn đến tình trạng trẻ nhỏ đi ngoài ra máu. Cùng với đó, phụ huynh dễ dàng nhận thấy một số biểu hiện đi kèm khác như sốt, mót rặn, sút cân, suy nhược cơ thể,...

3.4. Táo bón

Trẻ đi ngoài kèm theo máu có thể là do táo bón. Đây là tình trạng trẻ đi ngoài ít hơn bình thường, bụng đầy hơi, phân cứng và vón cục thành từng viên, có thể đi kèm lẫn máu. Nguyên nhân trẻ bị táo bón đi ngoài ra máu có thể là do chế độ ăn uống của mẹ nhiều đồ cay nóng, khó tiêu (trẻ bú mẹ hoàn toàn); sữa công thức không phù hợp hoặc do bệnh lý.

>> Khám phá: Trẻ sơ sinh đi ngoài bao nhiêu lần 1 ngày là bình thường?

3.5. Nứt hậu môn

Trẻ đi ngoài ra máu nhưng không sốt cũng có khả năng bị nứt hậu môn. Bởi khi phân khô cứng, bé phải gắng sức đẩy phân ra ngoài. Quá trình này có thể làm tổn thương bên trong niêm mạc, nứt hậu môn và gây chảy máu, dính vào phân khi bé đi ngoài.

3.6. Viêm đại tràng hoặc polyp đại trực tràng

Trẻ đi ngoài ra máu là một biểu hiện nhận biết bệnh viêm đại tràng hoặc polyp đại trực tràng. Ngoài triệu chứng này, đa số trẻ mắc bệnh không có hoặc ít có biểu hiện khác. Tuy nhiên, nếu không sớm phát hiện và điều trị có thể gây tắc ruột.

3.7. Thương hàn

Thương hàn là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn thuộc họ Salmonella gây ra. Biểu hiện của bệnh rất dễ nhận biết bao gồm sốt nhẹ, có vết đốm màu hồng nhạt ở ngực, đau bụng, táo bón hoặc tiêu chảy có máu, chán ăn, sút cân,...

3.8. Lồng ruột cấp tính

Trẻ đi ngoài có máu còn cảnh báo lồng ruột cấp tính nếu đi cùng triệu chứng nôn mửa, sốt cao, đổ mồ hôi nhiều, mất nước, sưng bụng,... Căn bệnh này xảy ra khi một đoạn ruột trượt vào trong một cơ quan gần đó và gấp khúc lại, cản trở quá trình thức ăn di chuyển. Nếu không kịp thời khắc phục thì bé có thể bị nhiễm trùng ruột, vô cùng nguy hiểm.

>> Đọc ngay: Vì sao trẻ bị đau bụng và cách xử lý kịp thời

3.9. Không hợp sữa

Sử dụng sữa công thức có đạm sữa trải qua xử lý nhiệt nhiều lần cũng là tác nhân gây kích ứng hệ tiêu hóa của trẻ, dẫn đến chứng đầy bụng, khó tiêu, táo bón,... Bởi, đạm sữa xử lý nhiệt nhiều sẽ bị biến đổi cấu trúc (đạm biến tính) trở nên khó tiêu, gây khó khăn cho quá trình tiêu hóa.

3.10. Thiếu vitamin K

Vitamin K là khoáng chất giúp đông máu, ngăn chặn cơ thể chảy máu nhiều. Khi thiếu hụt vitamin này sẽ dẫn tới trẻ đi ngoài ra máu nhưng không sốt. Kèm theo đó, bé còn có thể nôn ra máu và trên da xuất hiện nhiều vết bầm tím bất thường.

3.11. Ảnh hưởng của thuốc kháng sinh

Sử dụng thuốc kháng sinh dài ngày gây mất cân bằng hệ vi sinh ruột. Điều này có thể gây ra những vấn đề sức khỏe khó lường như tổn thương dạ dày, đau quặn bụng, tiêu chảy có máu và chất nhầy trong phân,...

>> Tham khảo: Bé uống kháng sinh bị tiêu chảy mẹ nên làm sao?

4. Trẻ đi ngoài ra máu có nguy hiểm không?

Trẻ đi ngoài ra máu là một dấu hiệu cảnh báo sức khỏe hệ tiêu hóa của trẻ đang gặp vấn đề. Đây cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo một vài bệnh lý nguy hiểm. Nếu không xử lý sớm, tình trạng bệnh kéo dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ, gây suy dinh dưỡng, chậm phát triển.

Không chỉ vậy, tình trạng này còn ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của trẻ, gây ra nhiều khó chịu, khiến trẻ quấy khóc thường xuyên, mệt mỏi, kém ăn. Do đó, cha mẹ nên theo dõi sát sao sức khỏe của trẻ để có hướng xử trí kịp thời.

5. Trẻ đi ngoài có sợi máu: Khi nào cần đi khám?

Nếu nhận thấy trẻ đi ngoài có máu và chất nhầy hoặc trẻ bị táo bón ra máu kéo dài, kèm các biểu hiện nghiêm trọng sau đây, cha mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt:

• Mệt mỏi, sốt cao, suy kiệt cơ thể.
• Sụt cân không rõ nguyên nhân.
• Bụng cứng, sưng to.
• Buồn nôn và nôn mửa.
• Mất kiểm soát khi đi cầu hoặc đi tiểu.

>> Xem thêm: Cẩn trọng với 10 hậu quả của táo bón ở trẻ em

6. Cách chữa trẻ đi ngoài ra máu như thế nào?

Tùy theo nguyên nhân và tình trạng bệnh của bé mà bác sĩ có thể chỉ định cách chữa trẻ đi ngoài ra máu phù hợp như:

• Điều trị theo triệu chứng đường tiêu hóa bằng cách dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ. Theo đó, khi trẻ bị táo bón đi ngoài ra máu do nứt hậu môn nghiêm trọng, bác sĩ có thể cho bé dùng thuốc mỡ để bôi vào vết nứt. Hoặc bé đi ngoài lẫn máu do viêm đại tràng, bác sĩ sẽ kê thuốc chống viêm để kiểm soát chứng viêm phát triển ở thành ruột…
• Phẫu thuật nếu nguyên nhân trẻ đi ngoài có sợi máu hoặc trẻ 3 tuổi đi ngoài ra máu tươi là xoắn ruột, lồng ruột, polyp to gây tắc ruột.
• Bổ sung nước và điện giải nếu trẻ tiêu chảy kéo dài.
• Đổi sữa nếu trẻ dị ứng với thành phần trong sữa công thức. Tuy nhiên, nên ưu tiên chọn sữa có đạm sữa nhỏ, mềm tự nhiên. Ngoài ra, cha mẹ cũng có thể tham khảo các loại sữa thủy phân chất đạm (protein) một phần hoặc toàn phần.

>> Có thể bạn quan tâm: Cách bù nước cho trẻ bị tiêu chảy đúng chuẩn, hiệu quả nhanh

7. Chăm sóc trẻ bị đi ngoài có sợi máu tại nhà cần lưu ý gì?

Bên cạnh việc tuân theo chỉ định điều trị của bác sĩ, việc chăm sóc trẻ đúng cách là rất quan trọng để giúp trẻ hồi phục nhanh chóng và nâng cao hiệu quả điều trị. Dưới đây là một số điều cha mẹ nên lưu ý:

• Ghi lại sự thay đổi trong tình trạng phân của trẻ, bao gồm màu sắc, độ đặc và có máu hay không. Điều này giúp bác sĩ theo dõi tiến triển của bệnh và điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần.
• Cho trẻ táo bón đi ngoài ra máu ăn các thực phẩm dễ tiêu hóa như cháo, súp, hoặc các món ăn nhẹ. Tránh thực phẩm có thể kích thích đường ruột như thực phẩm cay, dầu mỡ hoặc đồ ăn nhanh.
• Cha mẹ rửa tay sạch sẽ khi tiếp xúc với trẻ. Đồng thời cần đảm bảo vệ sinh khi thay tã hoặc vệ sinh cho trẻ để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn.
• Cho trẻ uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ và không tự ý thay đổi liều lượng hoặc ngừng thuốc.

>> Giải đáp: Trẻ uống kẽm có bị táo bón không? Bổ sung kẽm đúng cách thế nào?

8. Cách phòng tránh tình trạng trẻ đi ngoài có sợi máu

Dưới đây là một số bí quyết giúp hạn chế tình trạng đi đại tiện ra máu ở trẻ:

8.1. Cho trẻ bú mẹ trong suốt 6 tháng đầu đời

Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho trẻ. Vì vậy mẹ nên cho bé bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời để cung cấp dưỡng chất và hệ miễn dịch khỏe mạnh cho con. Tuy nhiên, trường hợp mẹ ít sữa hoặc không có sữa nên bổ sung thêm sữa công thức để hỗ trợ con phát triển tốt.

8.2. Thay đổi chế độ dinh dưỡng (đối với mẹ)

Chế độ dinh dưỡng của mẹ nuôi con ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng nguồn sữa trẻ bú. Chính vì vậy, mẹ nên xây dựng chế độ ăn uống khoa học, đầy đủ 4 nhóm dưỡng chất thiết yếu như: chất đạm, chất béo, tinh bột, vitamin và khoáng chất. Đồng thời tăng cường bổ sung các loại rau xanh, trái cây tươi và uống đủ nước mỗi ngày để có nguồn sữa tốt, nuôi con phát triển khỏe mạnh.

>> Tham khảo: Trẻ sơ sinh bị tiêu chảy mẹ nên ăn gì và tránh ăn gì?

8.3. Kiểm tra hậu môn của bé thường xuyên

Mỗi khi lau mình cho bé hoặc sau khi bé đi vệ sinh xong, cha mẹ cần kiểm tra xem hậu môn của bé có trầy xước không. Nếu tình trạng trầy xước hoặc nứt hậu môn không thể tự lành hoặc thuốc bôi không có hiệu quả thì cha mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ.

8.4. Theo dõi phân của trẻ

Thường xuyên theo dõi phân của trẻ cũng giúp cha mẹ phán đoán được có điều gì bất thường với sức khỏe của bé hay không. Nếu phát hiện các dấu hiệu phân có máu, chất nhầy hay sự bất thường nào đó thì hãy đưa bé đến bác sĩ càng sớm càng tốt.

>> Tìm hiểu: Màu phân của trẻ nói lên điều gì? Khi nào là bình thường?

8.5. Nên chọn sữa công thức dễ tiêu hóa

Đối với trẻ đang dùng sữa công thức, mẹ lưu ý chọn sản phẩm có đạm sữa mềm, nhỏ, tự nhiên, không xử lý nhiệt nhiều lần. Điều này tránh nguy cơ nguồn đạm trong sữa bị biến tính, vón cục khiến bé khó tiêu, khó hấp thu.

Như Friso Pro là lựa chọn mẹ không nên bỏ qua, bởi sản phẩm mang đến nguồn đạm sữa nhỏ, mềm, bảo toàn đến >90% dưỡng chất tự nhiên với công nghệ LockNutri. Đi kèm là các dưỡng chất Probiotics, HMO, GOS hỗ trợ gia tăng lợi khuẩn, nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột cân bằng. Hơn nữa, do 70% hệ thống miễn dịch của cơ thể nằm ở đường ruột nên khi hệ tiêu hóa khỏe, bé sẽ có đề kháng vững vàng để bảo vệ cơ thể từ bên trong.

Không chỉ vậy, sản phẩm tiên phong sử dụng công nghệ Track Easy cho phụ huynh dễ theo dõi theo hành trình từng lon sữa, từ đồng cỏ tại Hà Lan đến tay. Cha mẹ hãy quét mã dưới đáy lon Friso Pro để tự tay kiểm chứng hành trình từng lon sữa nhé!

>> Xem ngay: Chọn sữa nào dễ tiêu hóa cho bé phát triển khỏe mạnh, mẹ an tâm?

9. Câu hỏi thường gặp

Liên quan đến vấn đề trẻ đi ngoài ra máu, bên dưới là đáp án cho một vài thắc mắc phổ biến:

9.1. Trẻ đi ngoài ra máu nhưng không sốt là bệnh gì?

Nếu đi tiêu có máu nhưng không bị sốt thì có lẽ trẻ không hợp sữa, nứt kẽ hậu môn, táo bón,... Để xác định chính xác lý do, phụ huynh hãy đưa con đến bác sĩ để thăm khám, được chẩn đoán.

9.2. Trẻ 3 tuổi đi ngoài ra máu tươi có sao không?

Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo trẻ bị nứt hậu môn, viêm đại tràng hoặc bệnh Crohn. Dù nguyên nhân là gì thì đều gây nguy hiểm cho bé, ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển bình thường. Vì thế, cha mẹ nên đưa con đi khám và tìm hướng khắc phục càng sớm càng tốt.

>> Tham khảo: 7 cách trị táo bón cho trẻ 3 tuổi và lưu ý mẹ nên biết

Nhìn chung, trẻ đi ngoài ra máu là một dấu hiệu nguy hiểm, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Vì vậy, cha mẹ tuyệt đối không được chủ quan khi nhận thấy tình trạng này mà hãy đưa con đến gặp bác sĩ để có cách xử trí sớm.