[Tư vấn] Bé ăn không hấp thu phải làm sao để khắc phục?

1. Thế nào là tình trạng kém hấp thu dinh dưỡng ở trẻ?

Kém hấp thu là tình trạng trẻ em ăn uống đầy đủ nhưng hệ tiêu hóa không tiếp nhận dưỡng chất giống như bình thường. Về lâu dài, điều này khiến cơ thể mất đi nguồn dinh dưỡng quan trọng (vitamin, khoáng chất, protein), dẫn đến suy giảm đề kháng, chậm phát triển và thậm chí gây ra biến chứng nguy hiểm như gãy xương, nhiễm trùng, đầy hơi hoặc tiêu chảy mãn tính ở trẻ.

2. Nguyên nhân khiến trẻ kém hấp thu dinh dưỡng

Hội chứng kém hấp thu ở trẻ đến từ các nguyên nhân sau: 

• Rối loạn tiêu hóa: Trong giai đoạn đầu đời, hệ tiêu hóa của trẻ chưa phát triển hoàn thiện, đồng thời khả năng miễn dịch kém, khiến trẻ dễ bị rối loạn tiêu hóa, dẫn đến ăn không hấp thu dinh dưỡng. 
• Mất cân bằng dinh dưỡng: Chế độ ăn thiếu cân bằng tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin - khoáng chất cũng là nguyên nhân khiến trẻ kém hấp thu, chậm tăng cân và ảnh hưởng đến sức khỏe. 
• Tác dụng của thuốc kháng sinh: Đối với trẻ đã hoặc đang sử dụng các loại thuốc kháng sinh, thuốc điều trị bệnh lý trong thời gian dài, điều này khiến hệ vi sinh đường ruột thay đổi, ảnh hưởng xấu đến tiêu hóa và từ đó, gây ra kém hấp thu ở trẻ. 
• Ảnh hưởng của bệnh lý: Nhiễm trùng đường ruột, nhiễm giun sán, viêm loét dạ dày hoặc các bệnh về gan, túi mật và ống tiêu hóa, cũng là nguyên nhân khiến trẻ kém hấp thu dinh dưỡng, dẫn đến chậm tăng trưởng. 
   

3. Dấu hiệu trẻ ăn không hấp thu dinh dưỡng

Hiện nay, lo lắng của phụ huynh là bé ăn không hấp thu phải làm sao và đâu là giải pháp khắc phục hiệu quả. Theo đó, để nhanh chóng cải thiện tình trạng bệnh, bước đầu tiên cha mẹ nên theo dõi, nhận biết dấu hiệu trẻ ăn không hấp thu, bao gồm:

• Trẻ có triệu chứng đau bụng, buồn nôn và nôn mửa;
• Trẻ đi ngoài phân sống, có mùi tanh và khi quan sát bồn vệ sinh, cha mẹ có thể thấy váng nổi trên mặt nước do mỡ không hấp thu trong phân;
• Đề kháng yếu khiến trẻ dễ bị nhiễm trùng;
• Trẻ bị sụt cân, mệt mỏi, kém linh hoạt;
• Giảm khẩu vị, chán ăn hoặc không có cảm giác thèm ăn; 
• Da khô, dễ bị bầm tím ngay cả khi va chạm nhẹ;
• Tâm trạng thay đổi thất thường, hay quấy khóc và dễ cáu gắt. 

4. Bé ăn không hấp thu phải làm sao? 

Để giải đáp băn khoăn bé kém hấp thu dinh dưỡng phải làm sao, chuyên gia đã đề xuất và khuyến nghị bố mẹ nên áp dụng 7 biện pháp dưới đây:

4.1 Cho trẻ uống sữa có thành phần tốt cho tiêu hóa 

Hệ tiêu hóa kém là nguyên nhân khiến trẻ khó hấp thu dinh dưỡng. Để khắc phục điều này, bố mẹ nên chọn sữa có thành phần tốt cho tiêu hóa của con như Friso Gold. Theo đó, Friso Gold bổ sung chất xơ GOS và 5 loại Nucleotides, giúp bảo vệ tiêu hóa khỏe mạnh, cho trẻ hấp thu nhanh chóng, qua đó bắt kịp đà tăng trưởng ổn định. 

Điểm nổi bật là Friso Gold chỉ qua Xử Lý Nhiệt Một Lần (từ sữa tươi thành sữa bột) nên bảo toàn hơn 90% phân tử đạm sữa mềm, nhỏ, gần với tự nhiên nhất. Các phân tử đạm sữa khi vào bụng của trẻ cũng giảm áp lực cho hệ tiêu hóa, nhờ đó trẻ vừa dung nạp dinh dưỡng tối ưu, vừa ít gặp phải rối loạn tiêu hóa như táo bón, tiêu chảy hoặc chướng bụng. 

Đặc biệt, Friso Gold còn có nguồn sữa chất lượng cao được nhập khẩu từ Hà Lan. Kết hợp với công thức không thêm đường, cho vị sữa thanh nhạt tự nhiên, hạp vị của trẻ, giúp trẻ uống ngon miệng, uống nhiều hơn để hấp thu đầy đủ dưỡng chất, êm dịu đường tiêu hóa, giảm quấy khóc và cải thiện chất lượng giấc ngủ. 

4.2 Cho trẻ ăn đủ chất

Mẹo giúp trẻ ăn hấp thu tốt là bổ sung dinh dưỡng cân đối, đảm bảo khẩu phần ăn mỗi ngày có đầy đủ thực phẩm như:

• Thực phẩm giàu chất đạm: Chất đạm cung cấp hàm lượng acid amin cần thiết ở tỷ lệ cân đối. Nhờ đó, cơ thể của trẻ dễ hấp thu dinh dưỡng, duy trì tốc độ phát triển ổn định. Thực phẩm giàu chất đạm bao gồm: sữa, lòng đỏ trứng, thịt, hải sản…
• Thực phẩm giàu chất béo: Đây là giải đáp cho vấn đề trẻ kém hấp thu nên bổ sung gì. Theo đó, chất béo giúp cơ thể tiếp nhận vitamin tan trong dầu (A, D, E, K) và cung cấp acid béo no, cải thiện khả năng hấp thu. Thực phẩm giàu chất béo bao gồm: bơ, các loại hạt, vừng, cá…
• Thực phẩm giàu tinh bột: Tinh bột là vi chất tham gia vào quá trình chuyển hóa năng lượng, thúc đẩy cơ thể hấp thu dưỡng chất nhiều hơn. Thực phẩm giàu tinh bột bao gồm: gạo, khoai sắn, bột mì, bánh mì… 

• Thực phẩm giàu chất xơ hòa tan: Nếu bố mẹ đang băn khoăn trẻ kém hấp thu nên bổ sung gì, chất xơ hòa tan là một gợi ý đáng được cân nhắc. Đây là vi chất hỗ trợ cải thiện tiêu hóa, tạo điều kiện cho trẻ hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.  Thực phẩm giàu chất xơ hòa tan gồm có rau xanh, táo, chuối, cà rốt…
• Thực phẩm giàu khoáng chất: Sắt, Canxi, Lysine, Kẽm, Crom hoặc Selen là nhóm khoáng chất thiết yếu hỗ trợ tiêu hóa khỏe mạnh, tăng cường hấp thu dưỡng chất và cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn uống ngon hơn. Thực phẩm giàu khoáng chất bao gồm quả hạch và hạt, rau họ cải, đậu, động vật có vỏ…
• Thực phẩm giàu vitamin: Vitamin có hiệu quả cải thiện tích cực đối với hội chứng kém hấp thu, nâng cao đề kháng và bảo vệ sức khỏe cho trẻ. Thực phẩm giàu vitamin bao gồm súp lơ xanh, thịt, gia cầm, cá, sữa…

Ngoài chú ý trẻ kém hấp thu nên bổ sung gì, còn có thực phẩm bố mẹ phải hạn chế trong chế độ ăn uống hàng ngày, để trẻ tiếp nhận dưỡng chất tối ưu, bao gồm: thức ăn chiên xào, thức ăn nhanh, chế biến sẵn và nhiều dầu mỡ, phụ gia thực phẩm, socola, nước ngọt có gas.

4.3 Chia nhỏ khẩu phần ăn 

Thay vì cho trẻ nạp quá nhiều thức ăn trong mỗi bữa, khiến nhu động ruột giảm hoạt động, ảnh hưởng đến khả năng hấp thu, mẹ nên chia nhỏ khẩu phần ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày. Như vậy, trẻ có thể ăn được nhiều lần, nhiều loại thực phẩm khác nhau và qua đó, tiếp nhận dinh dưỡng tốt hơn. 

4.4. Uống đủ nước mỗi ngày

Bé ăn không hấp thu phải làm sao? Đáp án là tập thói quen cho bé uống nước, tối đa 1,5 - 2 lít mỗi ngày. Theo đó, vai trò của nước là hòa tan vitamin - khoáng chất trong thực phẩm, chuyển hóa thành nguồn dinh dưỡng thiết yếu và sau đó, phân phối khắp cơ quan trong cơ thể, hỗ trợ duy trì hoạt động sống ổn định.

4.5. Dạy trẻ tự vệ sinh cá nhân

Môi trường sống kém vệ sinh và bản thân của trẻ không có thói quen làm sạch thân thể là điều kiện hàng đầu cho vi khuẩn tác động xấu đến cơ thể, gây ra vấn đề tiêu hóa như hội chứng kém hấp thu. Để ngăn ngừa điều này, bố mẹ nên hướng dẫn trẻ tự vệ sinh cá nhân và đánh răng hàng ngày; chú ý rửa tay sạch sẽ trước và sau khi ăn, sau khi làm sạch mũi, chơi đùa với vật nuôi và sử dụng nhà vệ sinh. Cùng với đó, hãy kiểm tra, cắt dũa móng tay của con thường xuyên vì bụi bẩn có thể bám lại dưới móng, gây ra tình trạng nhiễm khuẩn. 

4.6 Định kỳ xổ giun cho trẻ trên 24 tháng tuổi

Dành cho những ai đang thắc mắc bé kém hấp thu dinh dưỡng phải làm sao, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo, phụ huynh nên tẩy giun định kỳ 6 tháng/lần cho trẻ từ 24 tháng tuổi. Điều này để hạn chế nhiễm giun đường ruột, qua đó cải thiện khả năng hấp thu cho trẻ. 

4.7 Cho bé vận động, tham gia hoạt động thể chất

Luyện tập thể thao có vai trò thúc đẩy nhu động ruột, tăng khả năng hấp thu, cũng như cải thiện tiêu hóa của trẻ. Mỗi ngày, bố mẹ hãy khuyến khích trẻ vận động, tham gia đi bộ, bơi lội, trượt băng, bóng bàn hoặc nhảy cao khoảng 30 phút, vừa tốt cho sức khỏe, vừa nâng cao tinh thần, giúp con yêu đời và tự tin khám phá thế giới.

Với toàn bộ thông tin trên đây, hy vọng bố mẹ đã có giải đáp cho băn khoăn bé ăn không hấp thu phải làm sao. Nhìn chung, kém hấp thu dinh dưỡng không phải là một bệnh lý nguy hiểm, song đòi hỏi phải được điều trị đúng cách và kịp thời, nhằm ngăn ngừa nguy hại cho sức khỏe. Trong trường hợp cần thiết, bố mẹ hãy đưa bé đi đến cơ sở y tế uy tín, để tiếp nhận kiểm tra, giúp bác sĩ đánh giá tình trạng và đưa ra phác đồ điều trị hợp lý, hiệu quả.