Bé bị tiêu chảy nhưng không sốt: Nguyên nhân và cách xử trí

1. Nguyên nhân trẻ bị tiêu chảy không sốt là gì?

Tiêu chảy không kèm sốt ở trẻ là dấu hiệu nhận biết nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, từ rối loạn tiêu hóa đến các bệnh lý nhiễm trùng/nhiễm khuẩn tiềm ẩn. 

1.1. Rối loạn tiêu hóa

Hệ tiêu hóa của trẻ rất nhạy cảm, dễ bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi trong chế độ ăn uống. Nếu bé ăn phải thức ăn lạ, chưa nấu chín kỹ hoặc không đảm bảo vệ sinh thì có thể dẫn đến rối loạn tiêu hóa và gây tiêu chảy.

1.2. Viêm dạ dày ruột

Bởi hệ tiêu hóa non yếu, mà hơn 70% hệ miễn dịch nằm ở đường ruột, nên đề kháng của trẻ cũng chưa đủ sức chống lại vi khuẩn có hại ngoài môi trường. Do đó, bé có nguy cơ bị tiêu chảy do mắc viêm dạ dày ruột mà virus (như Rotavirus, Norovirus) hoặc vi khuẩn gây ra.

1.3. Dị ứng thực phẩm

Khi miễn dịch phản ứng quá mức với một loại protein trong thực phẩm có khả năng làm bé bị tiêu chảy nhưng không sốt. Kèm theo các triệu chứng khác của dị ứng thực phẩm là phát ban, nôn mửa, ngứa ngáy,...

1.4. Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTIs)

Bệnh lý nhiễm trùng đường tiết niệu đôi khi gây ra triệu chứng rối loạn tiêu hóa ở trẻ (điển hình như tiêu chảy) mà không kèm theo sốt. Để xác định chính xác tình trạng này và tránh biến chứng nghiêm trọng, cha mẹ nên đưa con đến bác sĩ nhận chẩn đoán, cách điều trị phù hợp.

1.5. Tắc ruột

Tắc ruột là một tình trạng y tế khẩn cấp, trong đó ruột bị tắc một phần hoặc hoàn toàn, ngăn cản thức ăn di chuyển đến ruột. Do đó, trẻ bị tiêu chảy nhưng không sốt (đặc biệt phân lỏng rỉ ra) cùng với triệu chứng đau bụng dữ dội và chướng bụng.

1.6. Một số nguyên nhân khác

Ngoài những nguyên do kể trên, trẻ còn bị tiêu chảy không sốt vì:

• Trẻ bị tiêu chảy do tả: Bệnh tả là bệnh nhiễm trùng ruột cấp tính do vi khuẩn Vibrio cholerae gây ra, dẫn đến tiêu chảy ồ ạt với kết câu phân lỏng, màu như nước vo gạo. Dù là bệnh nghiêm trọng, có thể gây mất nước nhưng không phải lúc nào trẻ cũng sốt cao.
• Bệnh Crohn và viêm loét đại tràng: Đây là hai dạng bệnh viêm ruột mãn tính, có khả năng gây viêm và loét trong đường tiêu hóa. Và tiêu chảy kéo dài không kèm sốt ở trẻ em có thể là một trong những triệu chứng của các bệnh lý này.

2. Triệu chứng nhận biết bé bị tiêu chảy nhưng không sốt

Cha mẹ có thể nhận biết tình trạng này qua các biểu hiện sau:

• Đi ngoài phân lỏng như nước trên 3 lần/ngày.
• Phân có thể lẫn nhầy hoặc mùi chua, tanh bất thường.
• Trẻ bị đau bụng, quấy khóc, khó chịu.
• Bụng trẻ bị chướng, đầy hơi.
• Trẻ biếng ăn, mệt mỏi, lừ đừ.
• Có các dấu hiệu mất nước như: môi khô, mắt trũng, tiểu ít, khóc không có nước mắt,...

3. Trẻ bị tiêu chảy không sốt có sao không?

Tình trạng trẻ tiêu chảy nhưng không sốt thường không quá nguy hiểm và có thể tự khỏi sau vài ngày nếu được chăm sóc đúng cách.
Tuy nhiên, nếu tiêu chảy kéo dài, trẻ có khả năng gặp phải một số biến chứng nghiêm trọng như:

• Mất nước: Đây là tác hại nguy hiểm của tiêu chảy, xảy ra khi cơ thể mất đi một lượng lớn nước. Nếu không được bù nước kịp thời, trẻ có biểu hiện môi khô, tiểu ít, kiệt sức, ngủ li bì, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
• Rối loạn điện giải: Cùng với nước, các chất điện giải quan trọng như: natri, kali, clo,... cũng mất đi khi trẻ tiêu chảy liên tục. Qua đó ảnh hưởng không tốt đến chức năng của tim, cơ và hệ thần kinh ở bé.
• Suy dinh dưỡng: Bé bị tiêu chảy nhưng không sốt kéo dài khiến hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng. Điều này giảm khả năng hấp thu dưỡng chất của đường ruột khiến trẻ sụt cân và suy dinh dưỡng. Hơn nữa, 70% hệ miễn dịch của cơ thể nằm ở ruột nên khi ruột không khỏe thì sức đề kháng cũng suy giảm, tăng nguy cơ bé bị ốm vặt, nhiễm trùng.

4. Nên làm gì khi bé bị tiêu chảy nhưng không sốt?

Khi trẻ tiêu chảy, điều quan trọng nhất là bù nước, cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và giữ vệ sinh sạch sẽ. Cha mẹ có thể tham khảo chi tiết cách xử trí bên dưới để chăm sóc con tốt hơn tại nhà:

4.1. Đảm bảo bé không bị mất nước

Với trẻ bú mẹ, mẹ nên tăng tần suất uống sữa của con để bù lượng nước, điện giải đã mất. Trong trường hợp không đủ sữa mẹ, mẹ có thể để bé dùng sữa công thức để bổ sung dinh dưỡng cho trẻ. Nhưng lưu ý ưu tiên chọn sản phẩm đạm dễ tiêu và bổ sung các dưỡng chất có lợi cho hệ tiêu hóa.

Song song đó, mẹ tham vấn ý kiến bác sĩ về việc cho trẻ uống dung dịch bù nước và điện giải oresol. Ngoài ra, với bé đã ăn dặm, mẹ để con uống thêm nước súp, nước cơm hoặc nước hoa quả không đường.

4.2. Cho trẻ ăn thức ăn mềm, dễ tiêu

Nếu bé bị tiêu chảy nhưng không sốt đang ăn dặm, mẹ ưu tiên chế biến món mềm, dễ tiêu hóa như: cháo loãng, súp, khoai tây nghiền hoặc sinh tố chuối,... Cùng với đó, mẹ tránh cho trẻ ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ ăn ngọt hoặc nước có ga vì có thể làm tình trạng tiêu chảy nặng hơn.

4.3. Chú ý giữ vệ sinh

Giữ vệ sinh không gian sống và đồ dùng cá nhân sạch sẽ là yếu tố quan trọng để ngăn vi khuẩn lây lan sang người khác hoặc tái nhiễm trở lại. Vì vậy, cha mẹ cần rửa tay kỹ với xà phòng trước khi chuẩn bị đồ ăn cho trẻ và sau mỗi lần thay tã.

4.4. Cho bé nghỉ ngơi

Tiêu chảy khiến cơ thể trẻ mệt mỏi, đuối sức. Do đó, phụ huynh nên cho con được nghỉ ngơi nhiều hơn, trong không gian yên tĩnh và thoáng mát, để cơ thể nhanh hồi sức. 

4.5. Theo dõi tình trạng để đưa trẻ đi khám kịp thời

Cha mẹ đừng quên theo dõi sát sao mọi biểu hiện của trẻ để kịp thời đưa con đến gặp bác sĩ nếu tình trạng tiêu chảy không cải thiện sau 2 ngày. Ngoài ra, phụ huynh cũng cần đưa trẻ đi khám ngay nếu có các dấu hiệu mất nước, phân có máu,...
Tóm lại, khi bé bị tiêu chảy nhưng không sốt, cha mẹ nên chủ động bù nước, xây dựng bữa ăn giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa và giữ vệ sinh cho trẻ sạch sẽ. Hơn nữa, phụ huynh cần theo dõi sát sao các biểu hiện của trẻ để kịp thời đưa con đi thăm khám khi có dấu hiệu bất thường.