Bảng thời gian ngủ của trẻ sơ sinh & trẻ nhỏ từng tháng chi tiết

1. Giấc ngủ đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ quan trọng như thế nào?

Theo Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Hoa Kỳ (AAP), trẻ sơ sinh cần được ngủ đúng giờ và đủ giấc vì giấc ngủ mang lại nhiều lợi ích quan trọng như:

• Hoàn thiện tư duy và hệ thần kinh não bộ giúp bé phát triển khả năng nhận thức và xử lý thông tin.
• Hỗ trợ tiết hormone tăng trưởng diễn ra mạnh mẽ khi ngủ sâu, giúp tăng trưởng chiều cao.
• Giúp bé vui vẻ, ít quấy khóc và tương tác tốt hơn.
• Tăng cường miễn dịch giúp cơ thể chống lại bệnh tật hiệu quả hơn.
• Tạo nền tảng để bé khỏe mạnh từ bên trong, năng động và tự tin khám phá thế giới.

Trẻ ngủ đúng giờ, ngủ ngon và đủ giấc không chỉ giúp phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn trí não, mà còn góp phần duy trì tâm trạng vui vẻ, ít quấy khóc, từ đó tạo bầu không khí nhẹ nhàng và thoải mái hơn cho mẹ cũng như các thành viên trong gia đình. Giờ giấc ngủ ổn định của bé còn giúp bố mẹ chủ động sắp xếp thời gian nghỉ ngơi, làm việc và chăm sóc bản thân tốt hơn.

2. Bảng thời gian ngủ của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ theo mỗi tháng tuổi

Bảng thời gian ăn ngủ của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ sẽ thay đổi tùy theo tháng, phản ánh sự phát triển dần dần về nhu cầu nghỉ ngơi và khả năng thức - ngủ của bé. Cụ thể là:

2.1. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 2 tháng tuổi

Thời gian ngủ của trẻ sơ sinh theo tháng giai đoạn này có thể là 16 - 18 giờ mỗi ngày, chia đều giữa ban ngày và ban đêm. Ban ngày thời gian ngủ của trẻ 1 tháng tuổi hoặc trẻ dưới 2 tháng tuổi nói chung là khoảng 8 - 9 giờ, còn ban đêm khoảng 9 giờ, nhưng giấc ngủ thường ngắn và hay bị gián đoạn do bé thức dậy vì đói. Việc trẻ thức 2 - 3 lần mỗi đêm để bú có thể khiến mẹ mệt mỏi và ảnh hưởng đến tinh thần.

Thời điểm này, mẹ nên cho bé bú thường xuyên, đáp ứng đủ nhu cầu để đảm bảo cung cấp đầy đủ năng lượng và dưỡng chất, đặc biệt trong 2 tuần đầu khi bé có xu hướng quay lại cân nặng ban đầu sau sinh.

2.2. Trẻ nhỏ từ 3 - 5 tháng tuổi

Ở giai đoạn 3 - 5 tháng, trẻ ngủ trung bình khoảng 14 - 16 giờ mỗi ngày và bắt đầu dành nhiều thời gian hơn để tương tác với bố mẹ hơn. Một số bé đã có thể ngủ liền mạch khoảng 6 tiếng ban đêm mà không thức bú, dù đôi khi vẫn tỉnh 1 - 2 lần, điều này hoàn toàn bình thường và thói quen ngủ sẽ nhanh chóng ổn định trở lại. Trẻ cũng đã biết phân biệt ban ngày và ban đêm, vì vậy mẹ có thể tập cho bé thói quen ngủ tốt bằng cách đặt bé vào nôi hoặc cũi khi bé đang lim dim, có dấu hiệu buồn ngủ.

2.3. Trẻ từ 6 – 8 tháng tuổi

Trẻ ở độ tuổi này thường ngủ khoảng 14 tiếng mỗi ngày, bao gồm 2 - 3 giấc ngủ ngắn vào ban ngày. Nhiều bé 6 tháng tuổi đã có thể ngủ xuyên đêm khoảng 8 tiếng, còn thời gian ngủ ban ngày thường kéo dài 3 - 4 tiếng. Đây cũng là thời điểm nhiều mẹ bắt đầu quay lại công việc, khiến bé phải làm quen dần với việc tự ngủ mà không có mẹ bên cạnh. Ban đầu bé có thể quấy khóc, nhưng sẽ nhanh chóng thích nghi nên mẹ không cần quá lo lắng.

2.4. Trẻ từ 9 – 12 tháng tuổi

Từ 9 - 12 tháng, đa số bé đã có thể tự ngủ mà không cần người lớn hỗ trợ. Giấc ngủ ban đêm kéo dài 9 - 12 tiếng liên tục, còn thời gian ngủ ban ngày giảm xuống còn khoảng 3 - 4 tiếng. Trong giai đoạn này, bé học hỏi rất nhiều từ môi trường xung quanh, nên đôi khi sẽ khó ngủ hơn. Đây là dấu hiệu của một bước phát triển nhảy vọt, nhất là khi bé mọc chiếc răng sữa đầu tiên, chuyển từ ngồi sang đứng hoặc bắt đầu bập bẹ những âm thanh đầu đời.

Để có cái nhìn tổng quát hơn, bố mẹ có thể theo dõi qua bảng thời gian ăn ngủ của trẻ sơ sinh dưới đây:

*Lưu ý: Số liệu của bảng giờ ngủ của trẻ sơ sinh trên đây chỉ mang tính chất tham khảo.

3. Yếu tố nào ảnh hưởng đến giờ ngủ của trẻ?

Sau khi đã nắm được thời gian ngủ của trẻ sơ sinh theo tháng, vậy có những yếu tố nào tác động đến thời gian này không? Theo đó, giờ giấc ngủ của trẻ có thể chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố như vấn đề về tiêu hóa, môi trường xung quanh,... Cụ thể dưới đây là 5 yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng và thời gian ngủ trẻ sơ sinh & trẻ nhỏ:

• Trẻ gặp vấn đề về tiêu hóa: Đề kháng đường ruột bị suy giảm sẽ khiến trẻ hay bị đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu… là một trong những tác nhân chính làm cho trẻ ngủ không ngon giấc và hay quấy khóc về đêm, rất thường gặp ở những năm đầu đời. Nguyên nhân do chế độ dinh dưỡng của mẹ chưa hợp lý, tiêu thụ các món ăn chứa quá nhiều đạm, đường, dầu mỡ, ăn thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, ôi thiu, đồ tươi sống (với trẻ bú mẹ); hoặc do sữa công thức có đạm sữa khó tiêu hóa (với trẻ uống sữa công thức).
• Tác động của môi trường xung quanh: Nhiệt độ phòng không phù hợp, ánh sáng ban đêm quá nhiều, tiếng ồn từ sinh hoạt xung quanh hoặc thay đổi môi trường như vừa từ bệnh viện về nhà đều có thể ảnh hưởng đến thời gian ngủ bé sơ sinh.
• Hành vi, tính cách: Việc kích thích trẻ chơi đùa hoặc nói chuyện quá nhiều trước giờ ngủ, ngủ trưa quá muộn hoặc kéo dài đến 5 giờ chiều, cùng với thói quen ru bằng võng, nôi điện hay bồng bế dễ tạo sự phụ thuộc, đều có thể khiến trẻ khó ngủ. Ngoài ra, tính cách cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ, khi một số trẻ sơ sinh ngủ ngoan hơn so với những bé khó tính.
• Ảnh hưởng của gia đình: Mong muốn không thực tế của bố mẹ về nhu cầu và giờ giấc ngủ của trẻ sơ sinh, thói quen khó ngủ của mẹ khi mang thai, hay tình trạng trầm cảm sau sinh đều có thể ảnh hưởng đến chất lượng cũng như thời gian ngủ của bé sơ sinh.
• Bệnh lý: Một số bệnh lý ảnh hưởng đến chất lượng và thời gian ngủ của trẻ sơ sinh có thể kể đến như béo phì, rối loạn tiêu hóa, mộng du, còi xương, tiểu đường, viêm tai giữa, tâm thần (trầm cảm) hoặc trào ngược dạ dày.

4. Bí quyết giúp trẻ ngủ ngon, đủ giấc

Để cải thiện chất lượng và thời gian ngủ cho trẻ sơ sinh, bố mẹ nên tham khảo và áp dụng 8 bí quyết được chuyên gia chia sẻ dưới đây:

- Làm “ổ” cho con ngủ’: Trẻ sơ sinh đã quen với cảm giác ấm áp, mềm mại và an toàn trong tử cung của người mẹ nên biện pháp “tạo ổ” là bí quyết giúp con ngủ ngoan, hạn chế tình trạng giật mình. Bố mẹ có thể sử dụng khăn mỏng, quấn lại để tạo ra ổ nhỏ cho bé nằm, từ đó hỗ trợ bé đi vào giấc ngủ nhanh hơn.

- Dạy con phân biệt ngày và đêm: Tuần thứ hai sau khi sinh, bố mẹ nên tập cho con phân biệt ngày và đêm, bằng cách giữ im lặng tuyệt đối, giữ phòng tối để tạo thói quen đi ngủ vào ban đêm, trong khi vào ban ngày, hãy bật đèn, cho ánh sáng chiếu vào phòng, đánh thức và chơi đùa thường xuyên với con.

- Thiết lập cho con thói quen ngủ đúng giờ: Nếu trẻ sơ sinh chớp mắt liên tục, lim dim, dụi mắt, ngáp hoặc kéo tai thì đây là dấu hiệu cho thấy trẻ buồn ngủ, bố mẹ nên chuẩn bị giường, cho bé ngủ ngay để tránh tình trạng nhỡ giấc, trở nên khó ngủ về sau.

- Chú ý môi trường xung quanh: Việc chuẩn bị không gian yên tĩnh, thoáng mát với ánh sáng mờ, điều chỉnh nhiệt độ phù hợp và giảm âm thanh tối đa để trẻ sơ sinh cảm thấy dễ chịu, từ đó ngủ ngon, sâu giấc.

- Tránh chấn thương về tâm lý: Nếu trẻ sơ sinh chưa đi vào giấc ngủ, bố mẹ hãy kiên nhẫn, đừng quát mắng, dọa nạt vì điều này khiến con sợ hãi và dẫn đến khó ngủ.

- Cho trẻ vui chơi, vận động nhẹ để có giấc ngủ sâu: Để trẻ sơ sinh ngủ sâu và ngon giấc, bố mẹ nên cho con vui chơi, vận động nhẹ nhàng trước giờ đi ngủ.

- Cho trẻ ăn đủ no, hạn chế ăn đêm khi không cần thiết: Để loại trừ nguyên nhân do thiếu chất, đói bụng khiến trẻ mất ngủ vào ban đêm, bố mẹ nên cho trẻ bú sữa trước khi ngủ. Chú ý hàm lượng sữa vừa đủ, đồng thời hạn chế bú đêm không cần thiết.

- Đảm bảo con có hệ tiêu hóa tốt, chế độ dinh dưỡng đầy đủ: Rối loạn tiêu hóa là một trong những nguyên nhân hàng đầu, khiến trẻ sơ sinh chậm phát triển, khó ngủ sâu giấc vào ban đêm. Để khắc phục điều này, bố mẹ nên tìm hiểu giải pháp giúp tăng cường lợi khuẩn đường ruột, bảo vệ tiêu hóa khỏe và đề kháng tốt cho bé.

- Chọn sữa công thức dễ tiêu hóa và hấp thu: Hệ tiêu hóa của trẻ trong những năm tháng đầu đời còn non yếu, chưa trưởng thành, do đó nguồn sữa cho bé ngoài đủ năng lượng và vi chất còn cần đặc biệt giúp bé tiêu hóa khỏe, hấp thu nhanh chóng và đạt miễn dịch tự nhiên. Điển hình như sự kết hợp các dưỡng chất Milk Lipid Complex (hỗn hợp chất béo tự nhiên), HMO (Human Milk Oligosaccharides), chất xơ GOS (Galacto-oligosaccharides) và lợi khuẩn Probiotics không chỉ cung cấp năng lượng mà còn giúp trẻ dễ dàng tiêu hóa và hấp thu, đồng thời còn bảo vệ trẻ khỏe mạnh với 3 “tầng” đề kháng: Ngăn chặn vi khuẩn và vi-rút xâm nhập đường ruột; gia tăng lợi khuẩn giúp hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh; giảm nguy cơ nhiễm trùng ở trẻ. (1), (2), ( 3)

Thêm vào đó, mẹ cũng nên ưu tiên nguồn sữa có cấu trúc đạm mềm, nhỏ, tự nhiên bằng cách trải qua quá trình xử lý nhiệt 1 lần để giúp con dễ tiêu và giảm các rối loạn tiêu hóa như táo bón, đầy bụng,...

Khi có sức khỏe đường ruột tốt, bé sẽ có chiếc bụng khỏe, giảm các tình trạng rối loạn gây khó chịu, ảnh hưởng đến giấc ngủ của con. Không chỉ vậy, đường ruột khỏe cũng giúp bé yêu có sức đề kháng vững vàng vì có đến 70% tế bào miễn dịch nằm ở đường ruột.

5. Một số câu hỏi thường gặp

Trong quá trình tìm hiểu thời gian ngủ của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nhiều bố mẹ còn gặp phải một số băn khoăn như sau:

5.1. Vì sao cần xây dựng giờ ngủ hợp lý cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ?

Xây dựng giờ ngủ cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ hợp lý giúp bé phát triển tối đa chiều cao, cân nặng, trí não,... tối đa trong những năm đầu đời. Đồng thời điều này còn giúp bé có hệ miễn dịch khỏe mạnh để thoải mái khám phá thế giới.

5.2. Giấc ngủ của trẻ sơ sinh khác gì so với người lớn?

Giấc ngủ của trẻ sơ sinh có nhiều điểm khác biệt so với người lớn, theo đó chu kỳ ngủ của trẻ sẽ trải qua 5 giai đoạn. Các giai đoạn ngủ của trẻ sơ sinh như sau:

• Giai đoạn 1: Trẻ bắt đầu buồn ngủ.
• Giai đoạn 2: Ngủ thật sự - đây là giấc ngủ REM (hay giấc ngủ hoạt động). Lúc này, trẻ có thể giật mình, vặn mình, mắt chuyển động bên dưới mi mắt nhắm, rên “è è”. Hơn nữa, trẻ cũng có thể ngưng thở 5 - 10 giây rồi đột ngột thở nhanh 50 - 60 lần/phút trong 10 - 15 giây, sau đó thở đều đến khi chu kỳ ngủ lặp lại.
• Giai đoạn 3: Trẻ ngủ nhẹ nhàng, thở đều và ít cử động cơ thể hơn.
• Giai đoạn 4 và 5: Ngủ sâu và rất sâu – đây là giấc ngủ non REM (hay giấc ngủ im lặng). Lúc này trẻ sẽ nằm yên, không cử động, ngủ sâu và khó đánh thức.

>> Tìm hiểu thêm: Những cách hiệu quả giúp bé ngủ xuyên đêm không quấy khóc

Giai đoạn đầu đời, trẻ sơ sinh thiên về 50% giấc ngủ REM (Rapid Eye Movement). Đặc điểm của giấc ngủ REM ở trẻ sơ sinh là mặc dù đã ngủ sâu, nhưng não bộ và cơ quan hô hấp duy trì hoạt động, dẫn đến chu kỳ ngủ của trẻ sơ sinh rất ngắn (50 phút), dễ bị thức giấc vào ban đêm.

Nhìn chung, thời gian ngủ của trẻ sơ sinh sẽ luôn có sự thay đổi, tùy thuộc vào các giai đoạn phát triển theo từng độ tuổi. Đừng quên cho trẻ ngủ đúng và đủ giấc để con yêu tăng trưởng khỏe mạnh và phát triển tối ưu về cả thể chất lẫn trí tuệ mẹ nhé.

Tài liệu tham khảo:

(1) HMO (2’FL): Giúp hạn chế sự xâm nhập của vi khuẩn có hại (Lewis và cộng sự, 2015); (Reverri và cộng sự, 2018).

(2) GOS & HMO (2’FL): Giúp nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh và hàng rào thành ruột (Ben và cộng sự 2008), (Lindner và cộng sự, 2023).

(3) Prebiotics and Probiotics: Giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng (Sazawal và cộng sự, 2010).