Sinh non 36 tuần có nguy hiểm không và cách chăm sóc trẻ?

1. 36 tuần có phải sinh non không? Đặc điểm của bé 36 tuần tuổi

Trẻ sinh vào tuần thứ 36 vẫn được xem là sinh non. Theo thông tin từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), sinh non phân thành 4 nhóm cơ bản:

• Trẻ sinh cực non tháng: Trẻ sinh trước 28 tuần tuổi.
• Trẻ sinh rất non tháng: Trẻ sinh từ 28 - 31 tuần 6 ngày tuổi.
• Trẻ sinh non vừa: Trẻ sinh từ 32 tuần - 33 tuần 6 ngày tuổi.
• Trẻ sinh non muộn: Trẻ sinh từ 34 tuần - 36 tuần 6 ngày.

Đặc điểm của trẻ sinh non tuần 36 đó là trẻ chỉ nặng khoảng 2.7 kg, dài khoảng 47 cm. Ngoài ra, ở giai đoạn thai nhi 36 tuần này, cơ thể trẻ có sự phát triển về xương, da cũng như nhiều cơ quan trong cơ thể đã dần hoàn thiện. Dù vậy, hệ tiêu hóa của trẻ vẫn chưa sẵn sàng để hoạt động, cần thêm thời gian để phát triển. Do đó, mẹ cần đặc biệt lưu ý điều này khi chăm sóc trẻ sinh thiếu tháng.

>> Tham khảo: Các mốc phát triển của trẻ sinh non và lưu ý khi chăm sóc

2. Nguyên nhân gây sinh non ở tuần 36 là gì?

Sinh non ở tuần 36 có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm yếu tố sức khỏe, tiền sử sản khoa và lối sống không lành mạnh của mẹ bầu. Cụ thể:

• Mẹ bầu bị suy cổ tử cung hoặc tử cung bất thường, có tiền sử sinh non.
• Mang thai khi còn quá trẻ (dưới 16 tuổi) hoặc lớn tuổi (trên 35 tuổi).
• Mắc các bệnh nền như tim mạch, tiểu đường, bệnh thận.
• Khoảng cách giữa hai lần sinh quá ngắn.
• Mẹ bầu bị tiền sản giật hoặc mắc các bệnh lý như nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm trùng màng ối, viêm màng ối.
• Chế độ chăm sóc trước sinh không phù hợp, ăn uống thiếu dinh dưỡng.
• Thường xuyên căng thẳng, stress, thiếu ngủ trong thời gian mang thai.

>> Giải đáp thắc mắc:

• Mẹ bầu mất ngủ có ảnh hưởng đến thai nhi không?
• Vì sao chế độ ăn uống có GI thấp tốt cho mẹ bầu

3. Trẻ sinh non 36 tuần có sao không?

Tình trạng sinh non ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự phát triển thể chất và nhận thức của trẻ sau này. Trong đó, trẻ sinh non tuần 36 có thể đối mặt với một số biến chứng nghiêm trọng như:

• Trẻ bị suy dinh dưỡng, chậm phát triển.
• Dễ mắc các vấn đề về hô hấp như suy hô hấp, ngưng thở, viêm phổi.
• Trẻ mắc hội chứng vàng da, nhiễm trùng máu.
• Nguy cơ nhiễm trùng sơ sinh cao.
• Thiếu máu.
• Còn ống động mạch (PDA).

Chính vì vậy, để không gặp nguy cơ tiêu cực đến sức khỏe trong giai đoạn đầu đời, trẻ cần phải nhận chăm sóc đặc biệt từ đội ngũ bác sĩ chuyên môn. Đồng thời, mẹ cũng cần nắm vững cách chăm sóc trẻ sinh non 36 tuần, giúp con lớn khôn khỏe mạnh.

>> Khám phá:

• Nguyên nhân bé chậm tăng cân và cách khắc phục mẹ cần biết
• Trẻ kém hấp thu chậm tăng cân: Cách nhận biết và khắc phục

4. Trẻ sinh non 36 tuần có nuôi được không?

Trẻ sinh ở tuần 36 vẫn có khả năng nuôi được bởi vì trẻ đã có đủ thời gian để phát triển tương đối hoàn thiện trong bụng mẹ. Tuy nhiên, mẹ vẫn cần theo dõi sát sức khỏe và chăm sóc dinh dưỡng hợp lý để đảm bảo trẻ phát triển tốt sau sinh.

5. Trẻ sinh non 36 tuần nằm viện bao lâu?

Không có mốc thời gian cố định cho tất cả các bé. Thời gian nằm viện phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của từng trẻ. Để được xuất viện, bé cần đạt các tiêu chuẩn sau:

• Đạt cân nặng từ 1.800 - 2.000 gram trở lên.
• Bú tốt, tăng cân ổn định (từ 15 - 20 g/kg/ngày) khi được chăm sóc bằng phương pháp Kangaroo liên tục ít nhất 3 ngày.
• Có khả năng tự điều hòa thân nhiệt khi nằm ở tư thế Kangaroo, đồng thời phối hợp tốt việc bú - nuốt - thở.
• Đã ngừng hỗ trợ hô hấp, tự thở ổn định trong vòng 48 - 72 giờ.
• Duy trì ổn định các chỉ số sinh tồn ít nhất 24 giờ: Nhịp thở 30 - 60 lần/phút, nhịp tim 120 - 160 lần/phút và nhiệt độ nách 36,5 - 37,5 độ C.
• Không bị thiếu máu (Hct > 30%).
• Mẹ đã hướng dẫn kỹ lưỡng kỹ năng nuôi con bằng sữa mẹ và thực hiện da kề da đúng cách.

>> Xem thêm: Những biểu hiện cho thấy trẻ phát triển khỏe mạnh

6. Hướng dẫn cách chăm sóc trẻ sinh non 36 tuần chi tiết 

Sau khi trẻ được chăm sóc đặc biệt tại bệnh viện và đủ điều kiện về nhà, mẹ cần nắm cách chăm sóc khi trẻ sinh non ở tuần 36 để con bắt kịp đà tăng trưởng khỏe mạnh.

6.1. Ưu tiên cho trẻ bú sữa mẹ

Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sinh non. Trong sữa mẹ chứa đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu với tỷ lệ đạm Whey : Casein là 60 : 40, chất béo tự nhiên (OPO) phù hợp với hệ tiêu hóa non yếu của trẻ, giúp con dễ dàng tiêu hóa và hấp thu các dưỡng chất.

Cùng với đó, sữa mẹ còn rất giàu axit béo Phospholipid hỗ trợ phát triển trí não và thị giác. Chưa kể sữa còn chứa nhiều kháng thể, giúp tăng cường miễn dịch cho trẻ như HMO, chất béo MCFA/SCFA, Alpha-lactalbumin… Chính vì vậy, trẻ sinh non cần bú đủ sữa mẹ trong những năm tháng đầu đời để nhận được những lợi ích tuyệt vời kể trên.

Trường hợp trẻ không bú mẹ, mẹ nên lựa chọn loại sữa có đạm mềm nhỏ, tự nhiên để giúp bé dễ tiêu hóa và hấp thu các dưỡng chất. Đồng thời, mẹ cũng nên ưu tiên sữa có hệ dưỡng chất BioPro+ (bao gồm Probiotics, HMO và GOS), góp phần tăng lợi khuẩn để nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh, từ đó tăng đề kháng tự nhiên cho bé phát triển khỏe mạnh hơn.

Dành cho mẹ: Bé không chịu bú mẹ thì phải làm sao?

6.2. Chú ý thời gian cho trẻ bú và lượng sữa

Lời khuyên tốt nhất khi chăm sóc trẻ sinh non 36 tuần đó là cho bú theo nhu cầu của con. Ở giai đoạn đầu, dạ dày bé còn nhỏ nên dễ no nhưng cũng nhanh đói. Vì vậy mẹ cần cho bú thường xuyên để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng, hỗ trợ bé phát triển toàn diện. Tần suất bú thường khoảng 8 - 12 cữ mỗi ngày, cách nhau tầm 2 - 3 tiếng, tùy vào tình trạng và nhu cầu của từng bé.

Cụ thể, dựa vào cân nặng của trẻ thiếu tháng mà mẹ có thể cho trẻ bú như sau: 

• Trẻ nặng dưới 1 kg thì 1 giờ cho bú 1 lần.
• Trẻ nặng từ 1 - 1.5 kg thì cách 1.5 giờ cho bú 1 lần.
• Trẻ nặng từ 1.5 - 2 kg thì cách khoảng 2 giờ cho bú 1 lần.
• Trẻ nặng từ 2 kg - 2.5 kg thì cách 3 giờ cho bú 1 lần.

Thông tin liên quan: Bảng chiều cao, cân nặng trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

6.3. Lưu ý phương pháp cho trẻ bú

Trẻ sinh non bú được sữa mẹ trực tiếp cần đảm bảo được cho bú đúng tư thế. Cụ thể, mẹ nên đặt bé nằm nghiêng và áp sát bụng bé vào bụng mẹ, đồng thời dùng gối hoặc tay đỡ đầu - thân bé để tránh bị sặc sữa.

Đối với trẻ bú bình, mẹ nên chọn kích thước núm vú vừa với miệng của trẻ, nhằm hạn chế tình trạng nuốt nhiều khí gây đầy hơi hay sặc sữa. Trường hợp trẻ phải dùng ống truyền sữa, mẹ nên tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa, tránh tự ý thực hiện, làm ảnh hưởng đến ống thực quản của trẻ.

>> Gợi ý:

• Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị ọc sữa và cách xử trí hiệu quả
• Hướng dẫn vỗ ợ hơi cho trẻ sơ sinh đúng cách sau khi bú

6.4. Giữ ấm cho bé

Trẻ sinh non thường có ít mô mỡ dưới da nên khả năng giữ ấm cơ thể còn kém. Nếu không được ủ ấm đúng cách, phần lớn dinh dưỡng nạp vào sẽ bị chuyển hóa để tạo nhiệt, thay vì phục vụ cho quá trình tăng trưởng. Điều này dễ dẫn đến thiếu hụt dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển toàn diện của trẻ.

Theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), thân nhiệt lý tưởng của trẻ sinh non nên được duy trì ở mức khoảng 36,5 độ C (đo tại nách). Để giữ ấm hiệu quả cho bé, mẹ có thể áp dụng phương pháp Kangaroo - đặt trẻ da kề da trên ngực mẹ. Phương pháp này không chỉ giúp ổn định thân nhiệt cho bé mà còn tăng cường sự gắn kết tình cảm giữa mẹ và con.

>> Tham khảo: Hướng dẫn cách chăm sóc trẻ sơ sinh từ 0 đến 6 tháng tuổi

6.5. Đảm bảo môi trường sống xung quanh trẻ

Trẻ sinh non tuần 36 thường có sức đề kháng yếu nên rất dễ mắc bệnh, đặc biệt là các bệnh lý về đường hô hấp. Do đó, mẹ cần giữ gìn vệ sinh khu vực chăm sóc trẻ, như: giặt giũ chăn, ga, gối thường xuyên; khử khuẩn đồ dùng cá nhân của trẻ; tránh để trẻ tiếp xúc với khói bụi, khói thuốc lá, vật nuôi và người có dấu hiệu nhiễm bệnh.

>> Tham khảo: 9 cách chăm sóc trẻ sơ sinh mùa hè nắng nóng, hạn chế ốm vặt

6.6. Những lưu ý khi chăm sóc trẻ sinh non tại nhà

Ngoài áp dụng những cách chăm sóc trẻ sinh non 36 tuần trên, mẹ cũng cần ghi nhớ một số lưu ý sau đây: 

• Vệ sinh và giữ cuống rốn khô, sạch để hạn chế nhiễm trùng vết thương.
• Giữ sạch, hấp, ủi, khử trùng tã lót trước khi sử dụng, phòng ngừa hại khuẩn từ môi trường xâm nhập vào cơ thể trẻ.
• Chỉ nên cho trẻ tắm 1 - 2 lần trong tuần và đừng quên kết hợp với giữ ấm cơ thể trẻ.
• Tiêm phòng cho trẻ đầy đủ theo quy định.
• Tắm nắng từ 10 - 15 phút trước 9 giờ sáng để trẻ tận hưởng vitamin D từ ánh sáng mặt trời.
• Theo dõi các biểu hiện của bé nếu, nếu có dấu hiệu bất thường thì đưa trẻ đến bệnh viện ngay.

>> Tìm hiểu:

• Nên tắm nắng cho trẻ sơ sinh lúc mấy giờ và cần lưu ý gì?
• Có nên cho trẻ uống tăng sức đề kháng và lời giải đáp

7. Câu hỏi thường gặp

Trong quá trình tìm hiểu cách chăm sóc cho trẻ sinh non 36 tuần, nhiều cha mẹ còn có những băn khoăn sau:

7.1. Dấu hiệu sinh non tuần 36 là gì? 

Ở tuần 36, một số dấu hiệu cảnh báo sinh non có thể xuất hiện ở mẹ bầu như:

• Đau lưng âm ỉ kéo dài; tay, chân hoặc mặt bị sưng phù.
• Cảm giác em bé tụt thấp xuống vùng dưới.
• Buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy.
• Mắt mờ hoặc gặp các rối loạn thị giác.
• Đau bụng quặn giống như đau bụng kinh.
• Thai nhi cử động yếu hoặc ngừng cử động.
• Âm đạo ra máu hoặc tiết dịch bất thường.

Nếu gặp phải những dấu hiệu sinh non vào tuần thai thứ 36 kể trên, mẹ nên nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và có hướng xử trí kịp thời.

>> Giải đáp thắc mắc:

• Nguyên nhân mẹ bầu đau lưng 3 tháng đầu và cách khắc phục hiệu quả
• Bà bầu bị tiêu chảy tháng cuối nguy hiểm không và nên làm gì?
• Mang thai tháng thứ 8 bị đau bụng dưới có nguy hiểm và cách khắc phục?

7.2. Bé sinh ở tuần 36 có cần nằm phòng NICU không?

Phần lớn trẻ sinh non ở tuần 36, nếu không có bệnh lý đặc biệt, có thể được chăm sóc cùng mẹ như trẻ đủ tháng. Tuy vậy, một số bé có thể gặp các vấn đề như suy hô hấp, hạ đường huyết, hạ thân nhiệt hoặc nhiễm khuẩn thì cần được theo dõi và chăm sóc tại đơn vị hồi sức sơ sinh (NICU) cho đến khi sức khỏe ổn định.

7.3. Bé sinh non 36 tuần có bị chậm phát triển hơn các bạn không?

Trẻ sinh non ở tuần 36 có thể gặp phải một số khó khăn trong quá trình phát triển, đặc biệt liên quan đến ngôn ngữ, giao tiếp, trí nhớ, hành vi và khả năng học tập. Vì vậy, cha mẹ nên đồng hành, hỗ trợ trẻ sát sao hơn để tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển toàn diện của trẻ.

>> Xem thêm: Các giai đoạn phát triển ngôn ngữ ở trẻ 0 - 6 tuổi cần nắm

Nhìn chung, trẻ sinh non 36 tuần khá yếu ớt, đặc biệt là hệ tiêu hóa và sức đề kháng. Chính vì thế, mẹ phải cách chăm sóc và theo dõi sức khỏe con cẩn thận để hỗ trợ con phát triển tốt cũng như phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu bất thường (nếu có).